Iritziak
- Kategoria: Iritziak
Tan solo desde 2016, docenas de personas –tuiteros, raperos...– han sido condenadas en la Audiencia Nacional por delitos similares a los de Alfredo y Julen. ETA ha renunciado para siempre a la lucha armada y entregado su arsenal, pero las penas de cárcel por enaltecimiento llueven ahora más que cuando había atentados y bombas.
Uno es de la opinión que todos los jueces de lo penal, esos que tienen en sus manos poder togado para enviar a prisión a la gente por años y décadas, con carácter previo a la toma de posesión de su cargo debieran de hacer obligatoriamente un año de prácticas como internos en una cárcel al uso, incluido un trimestre en régimen de aislamiento y supresión de visitas. Y los fiscales otro tanto, que también son protagonistas en esta historia.
La tierra tira. A pesar de llevar ya más de cuarenta años viviendo en Iruñea, el paisaje de mi pueblo, Amurrio –Araba–, es uno de los más nítidos que conservo en mi disco duro neuronal. Hacia Burgos, en primera fila, los montes Babio y Burubio abriendo camino por Mendaika hacia Sierra Salvada-Gorobel, con sus majestuosos picachos: Tologorri, Ungino... En otra dirección, hacia Gasteiz, Altube y Gorbea. Sin embargo, estos últimos meses, los recuerdos de mi pueblo han venido ligados a las caras de dos jóvenes paisanos: Alfredo y Julen. Los dos juzgados en la Audiencia Nacional. Los dos condenados a un año de cárcel por eso que llaman «enaltecimiento del terrorismo». Los montes que rodean Amurrio enmarcan ahora un valle que traga saliva y rabia por estas condenas gratuitas. Miles de personas se han manifestado últimamente por sus calles en solidaridad con Alfredo y Julen, denunciando tanta ignominia.
A Alfredo (37 años) se le condena por haber sacado en el txupinazo de las fiestas del pueblo de 2005 un muñeco de cartón que representaba a un preso de la localidad. Pretendía así denunciar la política de dispersión que padecen los presos y presas de ETA y sus familiares. Nada de esto le hubiera pasado a Alfredo si las fotografías hubieran sido de Franco, José Antonio Primo de Rivera, Mola... o de los golpistas y dirigentes falangistas, tradicionalistas y requetés alaveses del criminal golpe de estado del 1936: Camilo Alonso Vega, José Luis Oriol, Luis Rabanera…, pues eso no es enaltecimiento terrorista.
El caso de Julen (24 años) es igual de esperpéntico. Pintó con rotulador el anagrama de ETA en la pared de una casa. A ello se unía el contar con un peligroso antecedente: había participado en la ocupación del gaztetxe, en Amurrio, siendo multado por ello. A sus señorías, no les tembló el pulso: un año de cárcel que ya está cumpliendo. Al igual que en el caso de Alfredo, si hubiera pintado el yugo y las flechas falangistas no le habría pasado nada. Lo mismo que si hubiera tomado parte en esos grupos fascistas que han provocado incidentes violentos durante estos últimos meses en Madrid, Barcelona o Valladolid gritando «¡Puigdemont al paredón!» entre otras lindezas.
Lo de la Justicia española es de juzgado de guardia. El Tribunal Constitucional, cuya sesuda lentitud es proverbial, se ha convertido en un mero telepizza a domicilio al servicio del Gobierno del PP a quien, en poco más de veinticuatro horas, le suspende o anula cuantos acuerdos o leyes sean dictadas por el Parlament o su Mesa y no sean de su agrado. ¿Y qué decir de la Audiencia Nacional o el Tribunal Supremo, que en plazos similares te confecciona una cuatro estaciones aderezada de delitos de sedición, rebelión y odios identitarios al gusto del consumidor? Tan solo desde 2016, docenas de personas –tuiteros, raperos...– han sido condenadas en la Audiencia Nacional por delitos similares a los de Alfredo y Julen. ETA ha renunciado para siempre a la lucha armada y entregado su arsenal, pero las penas de cárcel por enaltecimiento llueven ahora más que cuando había atentados y bombas. La autocensura se extiende por las redes. Normal. A la mínima te la juegas.
El caso de los chavales de Altsasu supera todo lo imaginable. Ni siquiera en la mente del más retorcido de los fiscales y el más sádico de los magistrados que pasaron por el Tribunal de Orden Público franquista –¡y ya los hubo retorcidos y sádicos!– se hubiera podido incubar la idea de procesar a siete chavales por una trifulca con un guardia civil, solicitando para ellos penas de 12,5, 50 y 62 años de cárcel, en total, 374,5 años. El defender e impulsar el «Alde hemendik!-¡Que se vayan!», nunca hasta ahora procesado ni penado, es considerado hoy delito de lesa majestad. Justicia cangrejera.
En el "Cuadro de Indicadores de la Justicia" realizado en 2015 por la Unión Europea, se señalaba que la española, además de poco eficiente y de escasa calidad, era una de las menos independientes. Tan solo la superaba en servidumbres varias Bulgaria y Eslovaquia. La tendencia, además, ha ido de mal a peor. De tener una valoración de 4 sobre 10 en 2012, había pasado a un 3,2 en 2015. El reinado gubernamental del PP durante esos años ha tenido que ver mucho, sin duda alguna, con esa acelerada degradación judicial.
Pero todo eso ha quedado ya muy atrás. Cuando se incorporen en el futuro a esa valoración europea las actuaciones telepizza judiciales del proceso catalán; el inquisitorial procesamiento de los chavales de Altsasu hecho a la medida de las más altas instancias beneméritas y del PP; las condenas del Tribunal de Derechos Humanos Europeo al Estado español por no investigar las denuncias por torturas (4.100 casos acreditados en la Comunidad Autónoma Vasca entre 1960 y 2013), y el reconocimiento de los «tratos degradantes e inhumanos» a los que fueron sometidos Portu y Sarasola durante cinco días de incomunicación (¿han tomado nota Uds., señorías del Tribunal Supremo?: «tratos degradantes e inhumanos»: ahogamientos, asfixia, palizas brutales…), la nota que finalmente se pondrá al Estado español será ya próxima a cero. Hablaremos ya de justicia basura.
«¡Le dicen democracia y no lo es!», se gritaba en las plazas aquel mayo florido. Pues la Justicia ni te cuento. Dos son los pesados lastres que hacen que esta sagrada institución sea una de las peor valoradas por la ciudadanía. La primera tiene que ver con que allá en la Transición, al igual que sucedió con la Monarquía, el Ejército, la Policía y la Guardia Civil, la Judicatura cómplice y ejecutora de la maquinaria legal franquista pasó inmaculada, en bloque, sin depuración alguna a las nuevas instituciones «democráticas», imprimiendo a estas algo más que carácter. La segunda, la descarada dependencia de la Justicia con respecto a sus padrinos gubernamentales y al reparto de poder entre los grandes partidos. Con tales lastres, esperar justicia de las más altas magistraturas es como pedir peras a un olmo.
- Kategoria: Iritziak
Lohitzune Txarola - Abokatua, EH Bilduko kidea eta EAko Giza Eskubideen idazkaria
Gaur, otsailak 13, Estrasburgoko Giza Eskubideen epaitegiak beste behin erabakiko du espainiar estatuan gertatutako tortura kasu bati buruz. Kasu honetan, Igor Portu eta Mattin Sarasolaren aurkako torturak dira Estrasburgon ikusi eta erabakiko dituztenak, espainiar estatuko epaitegiek, epaitu eta inplikatuak absolbitu ondoren.
Igor Portu eta Mattin Sarasola 2008ko urtarrilaren 6ko eguerdian atxilotu zituzten Arrasaten. Hamabost ordu geroago, urtarrilaren 7ko goizaldean, 03:56an, Donostiako ospitaleko UCIra eraman zuten Igor Portu. Mattin Sarasola artatu zuen auzitegi medikuak ere lesioak zituela egiaztatu zuen. 2011n, Espainiako Auzitegi Gorenak, torturen egileak absolbitu zituen.
Justiziak ez dakigu, baina justizia poetikoak ezin egokiago hautatu du sententziaren data; duela 37 urteko otsailaren 13an Joxe Arregi hil baitzuten, atxilotuta zegoela sufritutako torturen ondorioz. Joxe Arregi hil arte torturatu zutenean, komisaldegiko buruak dimititu behar izan zuen, gertakariak eragindako mugimendu sozialaren ondorioz. Torturetan parte hartu zuten 72 polizietatik bost atxilotu zituzten, azkar aske uzteko. Epaitu, bi polizia besterik ez zituzten epaitu, eta zazpi hilabeteko zigorra jaso zuten, baina epaia errekurritu ondoren aske geratu ziren espetxea zapaldu gabe. Hau da Euskal Herrian gertatu diren torturen kasuen ondorioa: epaiketarik eta azterketarik ez, ukazioa, torturatzaileei babes politiko eta poliziala, eta, justizia, bere lana egin beharrean, egitateak ezkutatzen.
Estrasburgoko epaitegiak, zortzitan esan dio espainiar estatuari tortura kasuak ezin dituela ikertu gabe utzi, oso larria dela torturak egon daitezkeen susmo hutsa. Kasu honetan ere, espainiar estatuak muzin egiten die Estrasburgoko erabakiei, kasuz kasu kondenatua den arte. Amnesty International erakundeak espainiar estatua sartzen du behin eta berriz tortura erabiltzen duten estatuen artean, eta azpimarratu du sistematikoak direla.
Duela oso gutxi, Eusko Jaurlaritzak plazaratutako txosten batek 4.113 tortura kasu egiaztatu zituen, espainiar gobernu ezberdinek tortura estrategia gisa erabili izan dutela frogatuz. Politika egiteko modu bat izan da torturaren erabilera. Argi dago, identifikatu diren 4.000tik gorako kasu horientzat justizia eta erreparazioa beharrezko direla. Tamalez, espainiar estatua eta hori azken urteetan gobernatu duten bi alderdi politikoak ez daude prest errealitate honi aurre egiteko; aitzitik, arbuiatu egiten dute. PSEk txostena argitaratu zen egun berean zioen honek ez zuela zehaztasun zientifikorik, eta ez zuela horrelako txostenik onartuko. Joan den ostiralean, otsailak 9, PPk Eusko Legebiltzarrean ekimen bat aurkeztu zuen Eusko Jaurlaritzak txostena erretira zezan eskatuaz.
Estatu batean tortura egoteak demokrazia falta latza erakusten du, baina gainera, hainbeste tortura kasu frogatu eta gero errealitate hau ez onartzea are eta larriagoa da. Aipatu txostenak 1960tik egon diren tortura kasuak aztertzen ditu, sistematikoki atxilotuek komisaldegietan jasan behar izan duten torturez. Espainiar estatuak ez du kasu bakarra aitortu, are gutxiago ikertu. Nazioartetik behin eta berriz esan izan zaio tortura kasuak ikertu behar dituela, justizia eta erreparazioa emanez tortura jasan duten biktimei. Badirudi, beste behin ere, Estrasburgoko epaitegiak gogorarazi beharko diola espainiar estatuari demokrazia bat izateak zer suposatzen duen, Bilbo eta Donostiako apezpikuek gogorarazi zuten bezala, «torturaren bidez defendatzen den gizarteak, bere oinarriak suntsitzen ditu».
- Kategoria: Iritziak
Jakina denez, pasa den urtarrilaren 29an onartu ziren Amasa Villabonako udaleko 2018ko aurrekontuak. Hasiera batean PNVko gobernuak aurkeztutako aurrekontu proposamena, eta azkenik udalbatzak onartutakoaaren artean, ezberdintasun ugari daude. Izan ere, EH Bilduko udal taldeak, udalean oposizioa egiten duen indar politiko bakarrak (PSEko zinegotziak praktikan PNVko beste zinegotzi baten gisan jokatzen du), aurrekontuak sakon aztertu eta 16 zuzenketa edo hobekuntza aurkeztu zituen.
Hemen duzue EH Bilduk udalean aurkeztutako zuzenketen berri:
http://ehbilduamasavillabona.eus/albisteak/udalgintza/513-eh-bilduk-16-zuzenketa-proposatu-ditu-2018ko-udal-aurrekontuetarako
Oposiziotik egindako zuzenketa proposamen hauen inguruan hitz egiteko eta adostasunak bilatzeko helburuarekin, EH Bilduk mahai batean esertzeko gonbita egin zion PNVri. Jeltzaleen erantzuna argia izan zen: PNVk erabakiak batzokian hartuko zituela eta ondoren, aurrekontuak onartzeko bilkuraren aurretik jakinaraziko zituela. Beraz, esan daiteke PNVk ez zuela hitz egin eta negoziatzeko inolako borondaterik izan.
Udaleko osoko bilkuraren egunean bertan, PNVk EH Bilduren 16 proposamenetatik 8 onartuko zituela jakinarazi zuen. Finantziazioan aldaketa batzuk sartu zituzten, baina finean esan daiteke EH Bilduk egindako zuzenketen erdiak, 2018ko aurrekontuetan jaso direla.
Hau horrela izanda, pasa den asteburuan Diario Vasco eta Noticias de Gipuzkoa egunkarietan irakurri ahal izan genituen albisteek, lehenik ahoa bete hortz eta gero haserre edo amorratuta utzi gintuen.
Otsailaren 3an Diario Vasco-n argitaratutako albistean, udalbatzan onartuak izan ziren EH Bilduren zuzenketak, beren ideia eta hobekuntzak izango balira bezala aurkeztu zituen PNVk. Besteak beste, Ajibeko kultur emanaldiak, Harituz bertso elkarteari laguntza, euskara ikasteko diru laguntzen igoera eta desfibriladoreen erosketa aipatzen ziren. Honekin, jeltzaleek aurpegi galanta dutela erakutsi dute, modu susmagarrian honakoak oposizioak proposatutako zuzenketak izan zirela esatea "ahaztu" zitzaien, eta beraiek osatutako aurrekontuetako ezaugarri garrantzitsu bezala saldu nahi izan zituzten.
Baina hori ez da dena, albiste osoan EH Bildu behin soilik aipatzen da eta gainera gezur baten bidez EH Bilduren lana zikintzeko asmoarekin. Irisgarritasun planerako bideratuko den dirua aipatu ondoren "No se ha aceptado la propuesta de EH Bildu de eliminar esta partida" irakur daiteke eta hori gezur borobila dela salatu behar dugu. EH Bilduk irisgarritasun planerako zeuden 47.000 euroetatik 20.000, Larreako parkea estaltzeko proiektura bideratzea proposatu zuen, ez diru guztia kentzea.
Bestalde, Noticias de Gipuzkoako albistea ere aipatu behar dugu. Bertan EH Bildu ez da aipatu ere egiten, "izquierda abertzale" bezala izendatzen dute. Izendapen hau egiteko ohitura zabaldua dago jeltzaleen artean, badirudi kosta egiten zaiela "EH Bildu" esatea, argi dago hau jarrera zirikatzaile eta nahiko maltzurrarekin egiten dutela. Noticias-ko albistean ere, DVkoan bezalaxe, EH Bilduren proposamenei esker aurrekontuetan egindako aldaketak, PNVko udal gobernuaren uztakoak direla ulertarazi nahi izan dute.
EH Bilduko udal taldeko kideak kokoteraino gaude, bai kokoteraino, PNVko udal gobernuak behin eta berriro erakusten duen jokabide zikin, maltzur eta manipulatzailearekin. Udal gobernutik komunikabideetara bidaltzen diren prentsa-oharretan, demostragarriak diren gezurrak eta erdi-egia interesatuak ikusi behar izan ditugu askotan (gehiegitan), guztiak helburu bakarrarekin; garatzen ari diren udalaren gestio kaskarra ezkutatu edo disimulatzea, egiten duten apurra artifizialki apainduz saltzea eta EH Bilduren lana publikoki leku txarrean uztea.
Onartezina da herritar guztiak ordezkatu beharko lituzkeen administrazio publiko baten izenean, kasu honetan Amasa Villabonako udalaren izenean, komunikabideei datu faltsuak bidaltzea eta gainera nahita, intentzio politiko garbi batekin. Eta ezin dugu aipatu gabe utzi, zenbait komunikabidek albiste hauek argitaratzean erakusten duten profesionaltasun maila eskasa, izan ere, kasu hauetan argi geratu da argitaratzen diren informazioak ez direla inolaz ere kontrastatuak izan, ez kazetarien aldetik eta ezta komunikabide hauetako edukien arduradunen aldetik ere.
Aipatu behar dugu jeltzaleak maisuak direla marketing-a egiten, udalak egiten duen guztia propagandaren bidez (Amavi aldizkaria eta komunikabideak erabiliz) oso apain eta dotore aurkezten dutelarik. PNV 2019ko udal hauteskundeetarako aurre-kanpainan murgilduta dago aspalditik baina herritarrak helduak dira, ez dira inozoak, eta badakite propaganda merkea eta errealitatea bereizten.
*Artikulu hau argitaratu eta ordu gutxira, DVn eta Noticiasen agertutako ohar berbera argitaratua izan da Villabonako udalaren web orri ofizialean eta gainera udalaren sare sozialetako profiletatik zabalpena eman zaio. Jokabide hau lotsagarria eta salagarria iruditzen zaigu, erakunde publiko baten izenean prentsan gezurrak argitaratu izana larria bada, askoz ere larriagoa da udaletxeko web orri ofizialean ere gezur berberak publikatzea. Aste honetan honen inguruko azalpenak eskatuko dizkiogu PNVren udal gobernuari.
- Kategoria: Iritziak
Azken asteetan Euskal Herriko hainbat herritan, eta bereziki, Parisen eta Bilbon buruturiko mobilizazio indartsuek, euskal presoen gaia berriro ere agenda politikoaren erdigunean jartzea lortu dute. Mobilizazio hauetan Amasa-Villabonatarron ekarpena ez da batere makala izan eta eskertzekoa da hauxe.
Orain presoak!, hori da apustua. Baina jakinik, urrats kualitatiboak ematea ez dela erraza izango; izan ere oraindik hainbat eragile politikok, tartean PNVk, ezikusiarena egiten baitute Espainiako estatuaren ankerkeriaren aurrean. Ankerkeria bai, beste hitzik ez baitu hilzorian dagoen Ibon Iparragirre preso ondarrutarraren kasuaren aurrean erakutsi duten jarrerak.
Baina prest gaude eta bagoaz aurrera! Ipar Euskal Herriko eragileen artean lortutako elkarlanak bide bat irekitzea lortu duela nabarmentzekoa da. Honela, urtarrilaren 13an Estatu frantseseko gobernuak hurbilketak egiteko prest dagoela iragarri zuen. Egindako lanaren emaitza da hori eta baita oraindik egiteko dagoenaren ispilu ere. Hego Euskal Herrian egin beharreko lanaren ispilu. Bistan da Sarek asmo sendo hori duela, atxikimendu eta babes anitzak biltzearena euskal preso politikoen giza eskubideen defentsan, eta zentzu honetan aipatzekoa da “motxiladun umeen” ekimenak jende askori begiak zabaldu arazi dizkiola. Hori da bidea.
Azken bi urteetan ez bezala, berriro ere gora egin du Bilboko urtarrileko manifestazioaren parte hartzaile kopuruak (95.000)
- Kategoria: Iritziak
Pasa den igandean, Euskararen Nazioarteko Eguna ospatzen zela eta, Galtzaundi euskara elkarteak antolatuta, Tolosaldeko 28 herrietako plazetan elkartutako jendearekin hizki bana marraztuz, "Tolosaldean euskarak 365 egun!!" esaldia osatu genuen. Ekimen polita izan zen eta udalarekin batera, herriko hainbat elkarte, ikastetxe eta eragilek parte hartu genuen.
Hala ere, jakina da horrelako ekimen zehatzak ez direla nahikoak euskararen normalizazioan pausuak eman eta gure herriaren berreuskalduntzea lortzeko. Euskarak aurrera egin dezan urte osoan egin behar da lan, eta udalak erantzukizun handia du zeregin horretan. Udalak euskara biziberritzeko helburua duen eta neurri zehatzak jasoko dituen plangintza bat adostu eta martxan jartzeko ardura du. Tamalez, azken urteetan EAJ-PNVk zuzentzen duen udal gobernuak alor honetan egindako lana oso eskasa izan dela salatu beharrean gaude.
Euskara batzordea ia ez da biltzen
Udaleko euskara batzordeak izan duen martxa apala da baieztapen horren adierazgarritako bat, izan ere, udaleko euskara batzordea ez da apenas biltzen eta ibilbide oso murritza izan du 2015eko ekainetik. Aurreko legealdietan batzorde hau (normalean) hileroko maiztasunarekin biltzen zen eta azken 2 urte eta erdian soilik 7 alditan bildu da. Urtean 2 edo 3 alditan! Gainera bilera gehienak gai gutxikoak eta gehienez ordu erdiko iraupenekoak izan dira.
Euskaran Ados! lan-mahaia ere geldiarazi du EAJ-PNVk
Bestalde, aurreko legealdian aurrera urrats bat eman zen "Euskaran Ados!" lan mahaiaren sorrerarekin. Mahai honetan, udal arduradunak, euskara teknikaria, herriko ikastetxeak, euskalgintzako elkarteak, euskarazko hedabideetako kideak... elkartu, eta euskara bultzatzeko programak, ekimenak eta neurriak martxan jartzea lortu zen, 2014-2018rako euskara-plana adostuz. EAJ-PNVko udal gobernuarekin batera, lan mahai honen etena etorri zen.
Paralisi honen aurrean, 2016ko abenduan, EH Bildutik lan mahai hau berreskuratu eta berriz biltzen hasteko proposamena egin genuen. Gure ustez mahai zabal honetan hitz egin, landu eta adostu behar litzateke udalak euskara bultzatzeko egingo duena (euskara planak, diru-laguntzak, ekintzak...). Proposamen honi erantzun positiboa eman zitzaion eta 2017ko urtarrilean euskaran ados! mahaiaren bilera egin zen. Hala ere, gure etsipenerako, orduz geroztik ez da berriro bildu.
Erabilera datu kaskarren aurrean, erreakziorik ez
Aipatutako proposamenean, pasa den ekainean aurkeztu ziren euskararen kale-erabilera datuen azterketa egin eta datu horiekin lanketa zabal bat egitea proposatu genuen. Baina kasu honetan ere EAJ-PNVko arduradunen jarduna guztiz hankamotz geratu dela ikusi dugu. Jakingo duzuenez, euskararen erabilerak nabarmen behera egin du gure herrian, %43tik %36ra jaitsiz, eta beherakada hori are handiagoa izan da haur eta gazteen artean (%20-%33 arteko jaitsiera). Datuak benetan kezkagarriak dira, eta honen aurrean zer egin du udalak? oraingoz ezertxo ere ez.
2 urte eta erdian euskararen aldeko ekimen bakar bat ere ez
Adierazgarria da EAJ-PNV agintean dagoenetik, udalak bere kabuz euskararen aldeko iniziatiba publiko bakar bat ere ez egin izana. Legealdi honetan, aurrekoan ez bezala, udalak ez du euskararen aldeko sentsibilizaziorako edo euskararen erabileraren aldeko ekimenik antolatu.
Euskararen erabilera desegokia
Hainbat alditan udalak argitaratzen dituen euskarrietan (Amavi udal-aldizkaria, Bandoak, idatziak...) akats ortografiko edota gramatikal larriak antzeman ditugu eta beste hainbatetan udaleko euskararen erabilera irizpideak ez dira errespetatu. Pasa den legealdian onartutako irizpideetan, udaleko argitalpenen guztietan euskarari lehentasunezko trataera ematea jasotzen da eta badirudi egungo agintariek ez dutela hori behar bezala barneratu.
Aipatutako adibide hauek argi erakusten dute, euskara ez dagoela EAJ-PNVko arduradunen agendetan, euskararen egoera ez dagoela gure herriko jeltzaleek dituzten kezken artean. Beraz, zoritxarrez egoera hau salatzea tokatzen zaigu. Aipatutakoaren arduradun politiko nagusia Ibon Ariznabarreta euskara zinegotzia da. Ez dakigu zein den horretarako arrazoia, baina Ariznabarreta jaunak gaur arte behintzat, euskararen alde lan egiteko interes eta borondate gutxi erakutsi du eta gure ustez, euskara zinegotzi bezala ez da egin behar lukeen gutxieneko lanera hurbildu ere egin. Ez du balio euskararen egunean argazkian irribarretsu azaltzeak, urte osoan ia ezertxo ere egiten ez denean.
Hau tristura handiarekin esaten dugu eta espero dugu mezu honek, gaurtik aurrera egoera aldatu, eta udalean, euskara batzordean eta euskaran ados! lan mahaian elkartu eta euskararen aldeko lana berraktibatzeko balio izatea. Bide horretan elkar topatuko gara. Gu lan horri heltzeko eta esfortzua egiteko irrikaz gaude, euskarak, gure hizkuntzaren berreskurapenak, ezberdinen arteko elkarlana eta askoz gehiago merezi baitu.
AMASA VILLABONAKO EH BILDU UDAL-TALDEA
