Amasa Villabonako EH Bildutik, Gabonen testuinguruan haur eta gaztetxoei jolas edo jostailu ez beliko eta ez sexistak oparitzearen aldeko mezua zabaldu nahi dugu. Askotan konturatu ere egin gabe, gizarte honen zurrunbiloan sartuta, mutilen eta nesken arteko rolen bereizketan sakontzen dugu egiten ditugun opariekin eta horrek etorkizunerako markatu ditzakete haurrak. Uste dugu gai honekin kontzientziazio eta sentsibilizazioa egitea behar beharrezkoa dela eta lan horretan erakunde publikoek lidergoa hartu behar dutela, gizarte eragileekin elkarlanean. 

Horrela, Villabonako Udalak gai hau lantzeko, kanpaina publiko eta zabal bat garatzeko konpromisoa har dezan, mozioa aurkeztu dugu datorren abenduaren 18ko Udalbatzan eztabaidatu eta bozkatu dadin. 

Hau da Amasa Villabonako EH Bilduren udal taldeak mahai gainean jarri duen mozioa:

Amasa Villabonako EH Bildu Udal-taldeak, jolas ez sexisten inguruko kanpaina jorratu dadin honako ebazpen proposamena aurkezten du, Villabonako udaleko Osoko Bilkuran eztabaidatua eta bozkatua izan dadin:

ZIOA:

Gabonak, beste gauza askoren artean, jolas eta oparien salerosketarako garaiak izaten dira. Data hauetan, jolas mordoarekin egiten dute topo gaztetxoek. Honek, gainera, beraien baloreen garapenean eragin handia izaten du.

Egun, kontsumismo basatira bideratutako egunak bilakatu dira Gabonak. Merkatal gune handiak jendez lepo egoten dira eta iragarkien bidez erosketa etengabeak egitera gonbidatzen edo bultzatzen da jendartea. Gainera, jolas beliko eta sexistak dira nagusi edozein jolas-markaren webguneetan edota iragarkietan. Hain zuzen, jolas hauek, jendarte sexista baten eredua bultzatzen dute zeinetan neskak zaintzarako eta eder egoteko objektu bezala hezi nahi dituen eta mutilak subjektu aktibo eta bortitzak izateko. Jostailuek, etorkizunean eraiki nahi dituzten emakume eta gizonen rolak aldez aurretik ikasteko prozesua zabaltzen dute, eta honen baitan aktibotasuna, zaintza, elkartasuna, elkarren arteko errespetua... guztientzako baliagarriak diren roltzat jotzen ditugu; balio hauek dira indarrean jarri beharrekoak jolasen bidez ere, hain zabaldua dauden indarkeria eta sexismoaren gisako balioak baztertuz.

Gaztetxoek jasotzen dituzten opariek umeengan inplizituki, balore konkretu batzuk sustatu eta euren arteko desorekak ekar ditzakete. Alegia, bitarteko ekonomiko handiagoak dituen familia batek jolas gehiago izango ditu, eta beraz, horrek umeen artean diskriminazio egoerak sortzeko arriskua du.

PROPOSAMENA:

1.- Amasa Villabonako udalak, Gabonetako testuinguruan, ondorengo ezaugarriak izango dituen  kanpaina publiko bat diseinatu eta garatzeko konpromisoa hartzen du:

• Kontsumismo basatiari aurre eginez, jolas belikoak eta sexistak ekidin, eta jolas hezkidetzaile eta ez sexisten, eta balio arduratsuen aldeko kanpaina publiko bat izango da. Kanpaina honek ahalik eta ikusgarriena izan behar luke, udalak herritarrengana iristeko dituen tresna eta baliabide anitzak erabiliko dituelarik; bideo edo spot-ak, esku orriak, kartelak, publizitate panel handiak, iragarkiak komunikabideetan, sare sozialak...
• Udalak, kanpaina publiko eta zabal hau, Amasa Villabonan jarduten duen kontsumitzaile elkarte, eskoletako guraso elkarte eta Oria merkatari elkartearekin partekatuko du. Elkarte hauek ere jolas ez sexisten aldeko subjektu aktibo izateko helburuarekin.  

2.- Amasa Villabonako udalak, aipatutako kanpaina honen helburu bera izango lukeen kanpaina zabal bat garatzeko eskaera egiten dio Gipuzkoako Foru Aldundiari. Era berean, kanpaina hau Gipuzkoa osoko kontsumitzaile elkarteekin eta herri zein eskualdeetako merkatari elkarteekin partekatu dezala eskatzen du. Azkenik, Amasa Villabonako udalak kanpaina hau Gipuzkoa osoko merkatal gune handietan ere zabal dadila eskatzen dio Foru Aldundiari.

Amasa Villabonan, 2017ko abenduaren 13an

Jakitun gara, gainean ditugun aurtengo Gabonetan kanpaina txukun eta behar bezalako bat diseinatu eta martxan jartzea oso zaila izango dela, baina mozio honen bidez gutxienez datorren urtera begira, udalak lanketa txukun bat egitea da lortu nahi duguna. Gai honek gizarte osoari eragiten dio eta egokiena erakunde publiko nagusietatik (Jaurlaritza edo Foru Aldunditik) sentsibilizazio kanpaina zabal, orokor eta indartsuak egitea izango litzateke, baina hori egiten ez den bitartean, udalek heldu beharko liokete.

Udalari konpromisoak eskatzeaz gain, EH Bilduk bere kabuz landuko du gai hau eta Gabonen testuinguruan dinamika xume bat jarriko du martxan. Uste dugu etorkizunean gizarte patriarkal hau irauli ahal izateko, gaurtik hasi behar dugula sexismoari eta bazterkeriari aurre egiten.

 EH Bildutik argitaratu ditugun karteletako batzuk

Kaixo denoi. Kontaketa hau egitea erabaki dut, pasa den igandeko egun historikoan Katalunian egoterik izan ez zenuten herritarrek guk bertatik bertara bizi izan genuena ezagutzeko aukera izan dezazuen, askotan manipulatzen eta egia ezkutatzen duten komunikabideen (gehienbat espainiar komunikabideen) filtrotik pasa gabe.

Duela aste batzuk Udalbiltzak, Euskal Herri osoko hautetsiak biltzen dituen instituzio bakarrak, urriaren 1eko erreferenduma bertatik bertara ikusteko aukera eskaini zigun eta nik joatea erabaki nuen Amasa Villabonako EH Bilduko zinegotzien ordezkari gisa. Udalbiltzak Katalunia osoko 800dik gora udalerri biltzen dituen AMI (Associació de Municipis per la Independencia) erakundearekin egindako hitzarmenari esker, Euskal Herriko hautetsiok erreferendumean "nazioarteko bisitari" gisa aritzeko lana (ohorea esango nuke nik) eduki genuen. Guztira 100 hautetsi inguru joan ginen Euskal Herritik eta beste hainbat naziotako hautetsiak ere (Suitza, Quebec, Alemania, Eskozia, Kroazia...) gurekin batera izan genituen lan bera egiteko.

Larunbat arratsaldean heldu ginen Bartzelonara eta erdialdean, Catalunya plazatik gertu dagoen Bartzelonako Ateneu-ra jo genuen. Bertan 18:00etan AMI erakundearen harrera jaso behar genuen. Behar bezala akreditatu eta paperak jaso ondoren, Ateneu-ko aretoan AMI-ko kideek hurrengo eguneko erreferendumean egin beharrekoa azaldu ziguten. Guztira 40-50 hautetsiz osatutako 4 talde osatu ziren eta talde bakoitza Kataluniako lurralde batera joango zen; Girona hiriburua, Bartzelona-Girona kostaldea, barrualdea (Manresa, Vic) eta Bartzelona hiria. Niri Bartzelonan geratzea tokatu zitzaidan eta gure nazioarteko bisitari taldeak egin beharreko lana eta ibilbidea (zein hautestoki bisitatuko genituen etab.) azaldu zizkiguten hainbat hizkuntzatan. Harrera ekitaldiaren ondoren, Kataluniako produktuak (cava, "coca" boiloa eta bertako enbutidoak) dastatzeko aukera izan genuen Ateneu-ko patio dotorean.

AMI-ko arduradunak nazioarteko hautesioi azalpenak ematen Ateneu-ko harrera ekitaldian

Harrera ekitaldia eta ondorengo luntxa amaitu ondoren, Bartzelona erdialdeko kaleetara irten ginen buelta bat ematera. Mundu guztiak zekien hurrengo eguna historikoa zela eta iluntzean urduritasuna eta zalantza antzematen zen, bai gure artean eta baita herritar gehienen artean ere. Zer gertatuko da bihar? bozkatu ahal izango dugu? zalantza eta kezka ziren nagusi. Alde zaharrean bokadilo bat afaltzen ari ginela, 22:00ak jo zituen eta kazerolada hasi zen hirian! jende asko etxeko balkoietara irten zen eta burrunbada nagusitu zen kaleetan. Kazerolada amaitu eta gure albergera jo genuen lo egitera, bagenekien hurrengo eguna luzea izango zela eta.

Iritsi zen U-1a, erreferendumaren igande historikoa! Goizean goiz jaiki, dutxatu, kafea hartu eta 7:30etarako Gracia auzoko Fontana metro geltokian elkartu ginen Bartzelonan gertzea tokatu zitzaigun nazioarteko bisitarien 40 lagun inguruko taldea, AMI-ko gure arduradunekin. Euria ari zuen Bartzelonan, euskaldunok xirimiria bertaraino eraman genuela zirudien. Metro geltokitik oso gertu, eraikin baten aurrealdean jende ugari pilatuta eta errepidean zutik ikusi genuen, hautestoki bat zen! zehazki Gran de Gracia caleko "CEF. Centre d`Estudis Financiers"-en kokatutako hautestokia. Bertara inguratu ginen eta jendea urduri ikus zitekeen, bazekiten Polizia eta Guardia Zibilak portuko itsasontzietatik irtenda zeudela edozein momentutan ager zitezkeela eskola indarrez itxi eta papeletak eta hautestontziak eramatera. Gure akreditazioa ikustean jendea eskerrak ematera gerturatu zitzaigun "gracias por estar aquí" esanez eta batzuk txaloka ere hasi zitzaizkigun. Mossoen auto bat gerturatu zen eta une batez tentsioak gora egin zuen. Mossoek errepidea ez zegoela itxita eta mesedez autoak pasatzen uzteko eta jendea errepide erditik kentzeko eskatu zuten. Jendeak berehala errepidea libre utzi zuen eta Mossoek alde egin zuten, jendeak txaloka agurtu zituen.

 Bartzelonako Gran de Gracia caleko "CEF. Centre d`Estudis Financiers"-en kanpoaldea jendez beteta eguna argitu aurretik

Hautestoki hau atzean utzi eta programatuta genuen ibilbideko lehen eskolara abiatu ginen, oso gertu zegoen Gracia-ko "Vedrunes" eskola publikora. Eskolara gerturatu ginenean, sarrera zegoen kalea jendez gainezka ikusi genuen, goizeko 8:00ak inguru ziren eta euria egiten jarraitzen zuen. Hemen ere lepotik zintzilik generaman gure "nazioarteko bisitari" kredentziala ikustean jendea eskerrak ematen eta txaloka hasi zitzaigun eta baita ezaguna egin den "Votarem!", "Votarem!" ohiuka ere. Momentu benetan zirraragarria. Herritarrak ondo prestatuta zeuden, karpa txiki bat montatu zuten eta bertan kafea, gailetak, ura etab. hartu zezakeen edonork.

 Gracia-ko "Vedrunes" eskola publikorako sarrera kalea 8:00ak inguruan

Gure asmoa hauteslekuen prestaketa nola egiten zen ikustea eta hauteslekuen irekiera momentuan bertan egotea zen. Eskola barrura sartzen utzi ziguten eta bozka emateko lekua prest zegoen dagoeneko. Bertan ziren Generalitat-eko logoa zuten hautestontzi edo urna ezagunak eta baita espainiar estatuko segurtasun indarrek bereganatu nahi izan zituzten bozkatzeko papeleta ofizial mordoa ere. Minutu batzuk beranduago mahaietan egotea tokatu zitzaien herritarrak eta alderdi ezberdinetako ahaldun eta ikuskatzaileak bertara sartu eta mahaiak ofizialki osatuta geratu ziren. Estatuak ez zuen bere helburua lortu, Kataluniako autodeterminazio erreferenduma prest zegoen eta egin egingo zen!

Vedrunes eskola publikoko hautestokia erabat prest zegoen 8:15etarako.

Hauteslekuen irekiera ordua iritsi zen, goizeko 9:00ak ziren. Baina eskolako ateak itxita jarraitzen zuten eta herritarrek ezin zuten bozkatzera sartu. Zer gertatzen zen? ba Generalitat-ak erreferendumerako prestatutako programa informatikoari eraso egin ziotela estatuko segurtasun indarrek. Programa ezin zen martxan jarri eta egoera horretan bozkak ezingo ziren behar bezala erregistratu. Minutuak aurrera zihoazen bitartean, kezka eta ezinegona geroz eta nabarmenago ikusten zen hautestokian zeuden arduradunen artean. Bazekiten hori gertatu zitekeela eta estatuaren eraso zibernetikoari erantzuna emateko prest zeuden; bolondres gisa gerturatutako informatikoak arazoa konpontzen saiatzen ari ziren buru-belarri. Bitartean kalean "Votarem!, Votarem!" ohiuak.

10:00ak pasatxo zirenean, ospakizun ohiuak entzun genituen, arazoa konpontzea lortu zuten eta erreferendumeko programa informatikoa martxan zegoen azkenean!!! Jendearen aurpegiak bapatean aldatu ziren, kopetilun egotetik, pozez zoratzen egotera pasa zen jendea instant batean. Kanpoan zain zegoen jende uholdea ere segituan ohartu zen arazoa konpontzea lortu zela eta txaloka hasi ziren. Denborarik galdu gabe, eskolako ate nagusia zabaldu egin zen eta lehen herritarrak sartzen hasi ziren. Lehen bozkatzaileak ateraino gerturatzen eta ilada pasatzen utzi zitzaien gizon emakume nagusiak, aitona eta amonak izan ziren. Piskanaka eta modu oso ordenatuan pasatzen zen jendea (ez zuten ate handia guztiz zabaldu nahi, polizia edo guardia zibila etortzearen beldur baitziren) eta eskolatik aulkiak ere atera ziren pertsona helduak eseri eta hankak deskantsa zitzaten. Bozka ematera sartzerakoan jendearen aurpegietan emozioa eta poza nabari ziren eta batzuk negarrez ere sartzen ziren eskolara. 90 urte inguru izango zituen amona batek duela hilabete batzuk hildako bere senarrak une historiko hura ez bizi izanak penatzen zuela esan zigun, bizitza osoan horrelako momentu batekin amets egin ondoren. Momentu horiek guretzat ere hunkigarriak izan ziren, mota eta adin guztietako jendeak, herritar normal-normalak, erreferendumarekiko erakusten zuten inplikazio emozionala sentitzeak gu ere hunkitu gintuen. Kataluniako jendeak bozkatu egin nahi zuen bere indar eta gogo guztiarekin, horixe bakarrik, bozkatu nahi zuten! Domokraziaren festa hasi zen!    

Momentu gozo horiek ordea, garraztu egin ziren sare sozialetatik, whatsapp-etik eta irratietatik iristen hasi ziren albiste, irudi eta bideoek Kataluiniako leku askotan gertatzen ari zena ikusarazi zigutenean. Espainiar Polizia eta Guardia Zibila jendea erasotzen ari zen bozka eman nahi hutsagatik! eta zenbait tokitan eskolak itxi eta hautestontziak lapurtu zituzten. A ze demokratak! Lotsagarria! Aurpegi ilunak eta amorru hitzak nagusitzen hasi ziren jendearen artean. 

AMIko arduradunek guretzat aurrikusi zuten ibilbidea erabat aldatu beharrean aurkitu ginen orduan. Hasiera batean Badalonako udaletxean bertako alkatearekin zita bat genuen, ondoren pare bat eskola bisitatzeko asmoarekin. Baina Badalonatik deitu ziguten polizia hainbat eskoletara sartzen ari zela eta egoera oso zaila zela esanez. Ondorioz gu bertara ez joatea gomendatu ziguten. 

Zer egin orduan? Vedrunes eskolan jendea normaltasunez bozkatzen ari zela egiaztatu ondoren, gure taldea Gracia auzoan gertu genituen beste eskola batzuetara joatea erabaki genuen. Gure asmoa ahalik eta hautesleku gehien bisitatzea zen eta Vedrunes atzean utzi eta 300bat metrora zegoen insitutu batetara abiatu ginen. Ez dakit zehazki zein institutu zen baina bertan ere sekulako jende-iladak zeuden bozkatzeko zain. Hemen ere hurbildu eta nortzuk ginen azaldu genienean, jendea txaloka hasi zitzaigun eta bereziki momentu goxoa bizi izan nuen andre batek besarkatu ninduenenan "por favor, contar lo que de verdad está ocurriendo aquí" esanez.  

Aipatu dudan institutuko kanpoaldea jendez gainezka

Bozka emateko zain zegoen jendeak ilada oso luzeak osatu zituen, eta hau bezalko ilada ugari ikusi genituen.

Instututu hori atzean utzi eta Bartzelona erdialdera abiatu ginen euri gero eta indartsuagoari aurre eginez. AMIkoek hurrengo geltokia Ensanche bezala ezaguna den auzoan dagoen Generalitat-eko Turismo egoitza nagusia izango zela zehaztu zuten. Eraikin oso handi eta dotorea da, Bartzelonako goi klaseko auzo batean kokatua eta barrualdean lorategiak eta argazki esposaketa bat ikusi genituen. Esan zigutenez auzo hori soziologia aldetik ez zen sekula bereziki independentista izan eta garai bateko Convergencia y Unió alderdiak irabazten omen zituen beti hauteskundeak. Baina beste behin hauteslekura iristeko ilada luzeak ikusi genituen. Bertako bizilagun batek esan zigun iladan zeudenetako asko independentista "berriak" direla, auzo horretako jende asko duela gutxi heldu omen zen independentzia beste irtenbiderik ez zegoelakoaren ondoriora. Hautestontziak zeuden aretora sartzeko garaian, telefonoak "hegazkin modura" jartzea eskatu ziguten, izan ere, bertan zeuden arduradun eta alderdietako behatzaileak berriro programa informatikoa edo internet konexioa galtzearen beldur ziren. 

Generalitateko Turismo egoitzan, jendea iladan eta normaltasunez bozkatzen

AMI-ko arduradunarekin hitz egin eta hurrengo hauteslekura abiatu ginen, zehazki Provença kaleko Maragall institutura (Diagonaletik oso hurbil). Institutura iritsi aurretik sekulako ilada ikusi genuen, egun guztian ikusi ahal izan genuen luzeena. Eraikin osoari buelta ematen zion bozkatzeko irrikitan zeuden herritarrek osatutako ilada lodiak. Motel bazen ere, jendea bozkatzen ari zen eta tarteka bozka eman ondoren kalera ateratzen zen norbaiten ohiuak entzuten ziren "em votat!!!". Bertan berriz ere txaloka hartu gintuzten eta bertako jende ugarirekin hitz egiteko aukera izan genuen. Jendea emozioz gainezka zegoen, historikoa zen zerbaiten partaide sentitzen ziren. Bazekiten handia egiten ari zirela, egun hori inflexio puntu garrantzitsua izango zela, ez zegoela atzera bueltarik "Catalunya se va!" zioten. 

Maragal Institutuaren kanpoaldea jendez gainezka.

Hau izan zen nazioarteko bisitari gisa AMI-ko antolakuntzarekin eta nazioarteko beste hainbat lagunekin batera egin genuen azken bisita. Denak elkar agurtu ginen eta Euskal Herritik joandako kuadrila bat batu eta bazkaltzera joan ginen. 

Ofizialki egin beharreko lana bukatu bagenuen ere, argi geneukan arratsaldean ere hautestoki gehiago bisitatu nahi genituela. Katalunia plaza aldera abiatu ginen eta bertan mundu osotik etorritako komunikabideen kamioi eta karpak ikusi ahal izan genituen. Argi zegoen mundu osoa zegoela Katalunian gertatzen ari zenari begira. Ondoren Bartzelonako zonalde ezagunetatik pasatu ginen; Ranblak, Saint Jaume plaza, Katedrala... beti bezala turista mordo bat zebilen kaleetan, gertatzen ari zenaz konturatu ere egiten ez ziren "giri" tipikoak, sangria edan eta edozein lekutan argazkiak ateratzen. Bartzelonaren partidua ikus zitekeen tabernetako telebistetan, dakizuen bezala, gertatzen ari zenagatik harmailak hutsik zeuden Camp Nou-n. 

Azkenean topatu ahal izan genuen alde zaharreko auzo Gotikoan zegoen hautesleku bat, Cervantes eskola publikoa. Eskolaren atzeko aldea zegoen kaletik pasa ginen eta jende ugari zegoen ate handi baten inguruan, polizia edo guardia zibila etorriz gero, atzetik sartu ez zitezen. Esan behar dut antolakuntza izugarria ikusi genuela, jendea edozertarako prest zegoen, ateak babesteko, iladan zeudenei kafea, ura edota jatekoa emateko, inguruan poliziak ikusten bazituzten abisua emateko... egundokoa zen.

   Cervantes eskolako atzeko atea babesten ari zen jendea

Ondoren eskola honetako sarrera nagusia dagoen kalera joan ginen eta bertan beste behin jendetza izugarria ikusi genuen. Jendeak polizia edo guardia zibila arratsaldeko azken orduan etor zitezkeela pentsatzen zuen, denek ikusi zituzten Kataluniako hainbat lekutan gertatzen ari zen errepresioaren irudiak eta indar errepresiboak etorri eta hautestontziak botoz beteta zeudenean lapurtzearen beldur ziren. Mossoen auto bat gerturatu zen eskolara eta tentsioak gora egin zuen. Bi agente ziren eta hautesleku horretako arduraduna nor zen galdetu zutenean, ahots bakar batez erantzun zuen jendeak: "Tots!, Tots!!" (denok!). Orduan Mossoek buelta erdia eman eta alde egin zuten jendearen txaloen artean. 

Cervantes eskolako sarrera nagusia, bertatik sartzen zen jedea bozkatzera

20:00ak gero eta gertuago zeuden eta herritar ugari gerturatu ziren erresistentzia egiteko prest, kaleak jendez gainezka egin arte. Oraindik bozka eman ez eta arratsaldeko azken orduan bozkatzera zihoazen herritarrek, beren NANa eskuan hartu eta ikusteko moduan erakusten zuten. Orduan eskolako sarreraren babeserako zeuden pertsonak pasabidea egiten zieten. Momentu ahaztezinak. Nik eskola barrura sartzeko aukera ere izan nuen, lepoan zintzilik nuen nazioarteko bisitari txartela erakutsi eta jendeak barrura sartzen lagundu zidan. Eskola barrura sartu eta atentzioa deitu zidan lehen gauza, erreferendumaren antolaketa lanean zebilen jendearen artean, Espainiako selekzioko kamiseta zeraman pertsona bat zegoela izan zen. ERC alderdiko ikuskatzaile bati galdetu nion ea gizon horrek zer egiten zuen eta hauxe erantzun zidan "este nos está ayundando, es español, pero es demócrata". 

Orduan Carme Forcadell Kataluniako Parlament-eko presidentea iritsi zen bertara. Erreferendumeko mahaietan edo ikuskatzaile lanetan zegoen jendeak txalo zaparrada handi batekin agurtu zuen Forcadell andrea eta denek argazki edo selfi bat atera nahi zuten berarekin. Nabarmena da oso pertsona maitatua dela. Jende askok burujabetza prozesua aurrera eraman duten politikariak estimu handian ditu, leku gehienetan politikariak fama oso eskasa hartu duten garai hauetan, harrigarria da Katalunian jendeak politikari independentistei dien miresmena. "Los políticos han cumplido con el mandato de la gente, no nos han defraudado y por eso les aplaudimos" esan zidan bertako herritar batek.

Instant batez Carme Forcadell-ekin egoteko aukera izan nuen.

20:00ak gainean genituen eta bapatean pare bat gazte etorri ziren korrika, ondoko kalean polizia nazionala zegoela esanez. Tentsioak gora egin zuen. Denek zekiten zer egin behar zen: erresistentzia pasiboa, modu baketsuan baina tinko eutsiz. Eskolako lehen solairuko balkoitik horixe bera azpimarratu zuten eta jendea poliziaren etorrera bortitzerako prestatzen hasi zen, gu ere urduritu ginen, zer gertatuko ote zen? normala den bezala, kolpatuak izateko beldur zen jendea eta gu ere berdin geunden. Minutuak aurrera egiten zuten eta ez zen poliziarik ageri, herritar batzuk inguruko kaleetatik zabaldu ziren poliziak non zeuden ikusteko eta ez zituzten ikusi. Uff, alarma faltsua izan zen, eskerrak! 

Iritsi zen hauteslekuak isteko momentua eta bapatean bozka ematera zihoazen azken pertsonak agertu ziren NANa eskuan zutela. Azken pertsona sartzera zihoanean, eskolako ate nagusian segurtasun lanetan zebilen arduradunak geratu egin zuen. Porra estensible edo zabalgarri horietako bat zeraman eta polizia zela pentsatuz indarka geldiarazi zuen. Orduan gizonak, ahaztuko ez dudan zerbait ohiukatu zuen: "Soy Mosso, acabo de salir de trabajar y quiero votar!!!" hori entzutean jendea ero moduan txaloka hasi zen eta Mosso d`Escuadra agente hura izan zen eskola horretan bozka eman zuen azken pertsona. 20:00etara isteko azken segundoak iritsi ziren eta kalean zegoen jende uholdeak atzera kontaketa egin zuen ohiuka eta aho batez. 20:00etan puntuan eskolako atea itxi zuten txalo artean. Izugarria izan zen, benetan zirraragarria!  

Ondoren, kontaketa hasi zen. Gu eskola kanpoan geratu ginen, datuen zain kalean zeuden ehunka herritarren artean murgilduta. Kontaketa luze joan zen, ordu betetik gora iraun zuen (azken mahaieko emaitza falta omen zen) baina bapatean eskolako balkoitik kontaketa amaitu zela esan zuten eta hautestoki horretako emaitzak bota ziztuzten. 4.000tik gora bozka egon ziren eta baiezkoak irabazi zuen nabarmen. Baiezko bozken kopuru zehatza esan zutenean, jendea "i! inda! Independencia!!!" ohiuka hasi zen. Eta amaiera gisa, eskolako ateak zabaldu ziren eta hustutako hautestontzi edo urna famatuak jendearen artera atera zituzten. Eromena izan zen, jendea emozioz gainezka zegoen, bazekiten beren herriak, Kataluniak, oztopo eta errepresio guztiaren gainetik sekulako lezio demokratikoa eman zuela eta harro zeuden. Gu ere hunkituta geunden, ez daukat momentu horiek deskribatzeko hitzik.

Hautestontziarekin argazkia ere atera ahal izan nuen, talde berean geunden Leitzako eta Lizartzako zinegotziekin batera.

Auzo Gotikoko Cervantes eskola atzean utzi eta Katalunia plazara abiatu ginen. Bertan ANC (Assenblea Nacional Catalana) elkarteak pantaila erraldoi bat ezarri zuen Katalunia osoko kontaketa ofiziala zuzenean jarraitzeko. Milaka lagun zeuden bertan eta jai-giroa zen nagusi. Nagusi ziren Kataluniako eta baiezkoaren aldeko ANCko banderak, Galizia, Sardinia, Eskozia, Quebec eta beste hainbat naziotako banderekin nahasten ziren eta jakina, ikurriñak eta Nafarroako banderak ere ikusi genituen. Kontaketa orokorrak ere luze jo zuen, oso luze, goizean goiztik kalean eta eskoletan egon ondoren jedearen aurpegietan nekea nabari zen eta gu ere oso nekatuta geunden. Plazan gazteak ziren nagusi eta esan bezala festa giroa zegoen.

Katalunia plazan pantaila erraldoian TV3-eko irudiak ikusten, erreferendumeko datuen zain.

Gaueko ia ordubietan, Generalitateko bozeramailea den Jordi Turull jauna komunikabideen aurrera irten zen eta orduan bota zituen Generalitatat bildu ahal izan zituen datuak. Baiezko bozkak 2 milioitik gora izan zirela entzutean, Katalunia plazan zegoen jendea txaloka eta saltoka hasi zen, lurrean eserita zeudenak berriro zutik jarriz. Momentu hunkigarria hau ere. Pantaila erraldoian "Hola! Nou País" jarri zuenean, bazirudien une hartan bertan independentzia eskuratu zuela Kataluniak.

Horrelaxe bukatu zen egun historiko hura, irakurri ahal izan duzuen bezala zorte handia eduki genuen, egun osoan ez baikenuen polizia edo guardia zibilaren "bisitarik" jaso. Zoritxarrez askok ez zuten zorte bera izan eta indar errepresiboen ekinbide bortitz eta kriminalaren ondorioz ehunka izan ziren zaurituak Katalunia osoan. Doakie nire elkartasun eta maitasun guztia. Animo!

Igandean Kataluniako herriak demokrazia eta duintasun erakustaldia egin zuen eta aldi berean espainiar gobernua lotsagarri geratu zen mundu osoaren aurrean. Bozka eman nahi zuen jende baketsua erasoz, espainiar estatuaren izaera autoritario eta antidemokratikoa ageri agerian gelditu zen beste behin. Nik ondorio hau atera nuen: Espainiak Katalunia galdu du. Kataluniako herritarren gehiengoak dagoeneko deskonektatu du Espainiarekin eta horrek ez dauka atzera bueltarik. 

ZORIONAK KATALUNIA!!!

Xabat Laborde Etxabe

Amasa Villabonako EH Bilduko zinegotzia

Batzuk manifestaziora joateko espreski antolatutako tren berezietan, beste hainbat ostiral gauean Villabonatik irten zen autobusean, bazen hegazkinez joan zenik ere, eta beste batzuk beren auto edo furgonetan, dozenaka izan ziren 900 kilometroko bidea egin ondoren, pasa den larunbatean Parisen izandako amasa billabonatarrak. 

Manifestazioaren antolakuntzan aritu ziren Bake Artisauek emandako datuen arabera, guztira 11.000 pertsona inguru bildu ginen Parisko Montparnasse plazan, ondoren erdiguneko hainbat kale zeharkatuz, kilometro terdiko ibilbidea egiteko. Zanpantzarrak, dultzainak, kazetariak, aurpegi ezagunak (tartean ziren EH Bilduko Maddalen Iriarte, Josu Juaristi edota Pello Urizar, ELAko Txiki Muñoz, José Bové ekologista frantziarra, Rafa Diez, Fermin Muguruza... ), ELA eta LAB sindikatuetako edota Aintzina gazte erakundeko banderak, milaka ikurriña eta presoen gerturatzea eskatzen duten banderolak, Bake Artisauen banderak etab. Parisko tenperatura hotzari aurre eginez, giro bikaina zegoen manifestazioaren irteera puntuan. 

Montparnassen, manifestazioa hasi baino lehen

Manifestazioa atzerapenarekin hasi zen, irteera gunera oraindik jendea iristen ari baitzen, bitartean zanpantzarrak eta musikariak giroa berotzen aritu ziren. Txalo zaparrada handi batek iragarri zuen manifestazioaren hasiera, eta plaza hartan denbora luzez egon ondoren, azkenik abiatu zen mobilizazioa, "Euskal presoak etxera!" zen gehien entzuten zen ohiua. Momentu hartan kaletik zebiltzan paristarrek, harridura aurpegi nabarmenarekin begiratzen zioten milaka euskal herritarrek osatutako jende uholdeari. Manifestazio buruan, Bakearen Artisauak eta Ipar Euskal Herritik joandako kolore guztietako aordezkari politikoak zihoazen eta beraien atzetik Etxerat elkarteko senideak, beren betiko zapi eta banderolekin.

 Ipar Euskal Herriko hautetsi eta ordezkari politiko esanguratsuenak manifestazio buruko pankartan

Atzetik, milaka euskal herritar kaleak leporaino betez 

Kilometro terdiko ibilbidea burutu ondoren, manifestazio amaierako ekitaldia egingo zen plazara heldu ginen. Bertan zegoen Fermin Muguruza, Bad Sound Sistem eta beste hainbat musikari gainean jotzen ari ziren bitartean manifestazio osoa atzetik aurrera zeharkatu zuen eszenatoki bilakatutako kamioi erremolkea. Plaza jendez bete zen segituan eta amaiera ekitaldia hasi zen. Jean-René Etchegaray, Lapaurdi, Baxe Nafarroa eta Zuberoako lehen erakunde publikoa den Euskal Elkargoaren presidenteak txalo zaparrada handia jaso zuen bere hitzartzea hasi baino lehen. Etchegarayk mobilizazioaren garrantzia azpimarratu zuen eta presoen sakabanaketa eta urruntze politikarekin amaitzeko eskatu zion Frantziar Gobernuari. Ondoren Bake Artisauen ordezkariek hartu zuten hitza eta hauek ere txalo zaparrada bero batez agurtu zituen Paris erdiguneko plaza hartan bildutako jendetzak. Ekitaldia amaitu bezain pronto, Fermin Muguruza eta Bad Sound Sistem-eko musikariak Sarri-Sarri kanta ezaguna jo zuten, jendea pozez zoratzen, dantzan eta saltoka hasi zen, giro paregabearekin amaitu zen mobilizazio historiko hau.

Manifestazioaren amaierako plaza jendez gainezka

Mobilizazioa amaituta, jendea Paris erdiguneko kaleetatik sakabanatu zen, denak pozik eta harro, egun ahaztezina izateaz gain, mobilizazio hau euskal presoei aplikatzen zaizkien salbuespenezko neurri bidegabeekin behin betiko amaitzeko inflexio puntu garrantzitsua izango denaren jakitun. Hori da guztion esperantza, Frantziako agintariek euskal herritarron ahotsa entzutea eta lehen urrats bezala, frantziar espetxeetan dauden euskal presoak lehenbailen hurbiltzea. Jakina da hori ez dela behin betiko konponbidea izango, baina oso garrantzitsua litzateke, lehen aldiz espainiar estatua bakarrik geratuko litzatekeelako bere kartzela politika ankerrarekin. 

Villabonatik irtendako autobusean joandakoak, manifestazioa amaitu ondoren Eiffel dorre ezagunaren aurrean

Gaur arratsaldean Villabonako Malkar plazan 100 lagun inguru elkartu gara, EH Bilduren deialdiari erantzunez. Gu ere kataluniar herriarekin gaudela adierazi nahi izan dugu kalean eta baita espainiar estatuaren errepresioa salatu ere. Urriaren 1eko autodeterminazio erreferenduma babesten dugula eta Euskal Herriak ere, erabakitzeko eskubidea duela aldarrikatzen dugu.

Visca Catalunya lliure!

ARGAZKIAK:

Galtzaundi Euskara Taldeak antolatuta, eskualdeko 28 herrietan egitasmo bateratua egin genuen igande eguerdian, eta azken asteetan entzun den "Tolosaldean euskarak 365 egun!!" leloa, hizkiz hizki osatu zen herri bakoitzeko plazetan. Plaza bete desio, leloaren letra bana irudikatu zuen herri bakoitzak, eskualdea talde eginez. Izan ere, urte osoan barrena, euskara hutsean bizitzeko gogo horretara bidea elkarrekin egin nahi izan zuten, norbanako, talde antolatu, gizarte eragile nahiz udalek. Herri bakoitzak bere hizkia edota puntuazio marka osatu zuen, eta beraz, esaldia osatzea lortu zen.

Amasa Villabonan aipatutako eskaldiaren 3 zenbakia osatzea egokitu zitzaigun, Errebote plazan elkartzeko deia egin zen eta argazkian ikusten den bezala, parte hartu zuten dozenaka herritarrei esker, 3 zenbaki hori, dotore osatzea lortu zen. Argazkia atera ondoren, Galtzaundik argitaratutako idatzia irakurri zen herri guztietan. Gure kasuan, testua zatitu, eta pertsona ezberdinek txandaka irakurri zituzten testuaren zati ezberdinak. Herriko ikastetxe, elkarte eta alderdi politikoetako ordezkariek irakurri zuten testua; Zubimusu ikastola, Fleming ikastetxea, Seaska haur eskola, Malkar aisialdi taldea, Alkateak eta EH Bilduko ordezkariak.  

Hau da Galtzaundik osatutako adierazpena:

2017KO EUSKARAREN NAZIOARTEKO EGUNERAKO ADIERAZPENA
Euskara auzolan

Euskarak lankide nahi eta behar gaitu, urtean 365 egunez

Euskara urtean egun batez dugu ospakizunerako gai, eta 365 egunez langai. Elkarlanerako gai. Adostasunerako gai. Eta ospakizun eguna baliatu nahi dugugure herrian, Amasa-Villabonan, ilusioaren hauspoa haize berriz betetzeko. Indar berriez sendotzeko denon eginahala. Hori behar baitu euskarak, hori behar baitugu euskara guztion ezpainetan, kaleetan, etxeetan, ziberespazioan, lantokietan, pantailetan, paperetan nahi dugunok: ilusioa. Eta elkarlana. Auzolana.

Ilusioa eta elkarlana behar dugu, gure bizitza egiten dugun toki guztietan, ahalik eta erarik bateratuenean gure hizkuntzarentzat etorkizun bizia irabazteko. Elkarrenganako adeitasunez. Elkartasunez.

Ugari izan dira eta dira han-hemengo herritarrek euskara eskuratzeko eta lantzeko egindako ahaleginak. Gure artean daude euskara bereganatu duten euskaldun berriak, denok ezagutzen ditugu. Gure artean ditugu seme-alabak euskaraz ikas dezaten nahi izan duten guraso erdaldunak. Hemen gaude euskara ezpainetan dantzatzen ahalegintzen garenak… Eta honela Euskal Herriko bazter guztietan.

Zenbat halako azken hamarkadotan: zenbat ahalegin pertsonal zein kolektibo, publiko zein herri ekimenekoak. Horiei guztiei zor diegu euskarak bizi duen errealitatea.
Orain, eta hemendik aurrerako urteetan, euskararen erabilera etengabe eta bizi-bizi handitzea dugu langintza nagusi, ezagutzaren handitzearekin batera euskararen aldeko hizkuntza ohituren aldaketa sakona gauzatu dadin. Mingainak dantzan jartzeko premia dugu, eta, bistan denez, mundu aldakor honetan, kantu eta kontu berriak behar ditugu horretarako.

Bide berriak, bide guztiak
Hala nahi zuen jokatu Lizardi handiak literaturgintzan. Hala behar du euskarak. Halaxe behar du euskalgintzak ere. Emankor gertatu dira, bistan denez, ibilitako bide asko. Eta elkarlana da emankortasun hori auzolanean areagotzeko giltzarria.

Une aproposa da administrazioek eta herri ekimenak auzolanean bide berriak zabaldu, eta gehiengo soziala euskararen alde egotetik euskararen alde egitera eramateko. Euskara erabiltzera eramateko.

Une aproposa da euskararen lurralde eta eremu guztietako herri aginteen arteko lankidetza ere berrikuntza bideak sendotzeko. Erabileraren mesedetan. Eta euskarak elkarlan horien guztien premia du. Ezinbestez.
Ideien konfrontazioari uko egin gabe, irtenbideak adostuz, bakoitzaren eginkizun eta erantzukizunekiko errespetuz, elkarrenganako leialtasunez, eta denok norabide berean bultzatuz.

Bakarka ezinezkoa da. Auzolanean, guztiz ilusionagarria.

365 egun
Musikari bakar batek ezin du orkestra oso baten doinua aldatu, zuzendariaren eta gainontzeko musikarien laguntza gabe. Euskal hiztun bakar batek nekez aldatuko ditu hizkuntza ohiturak, gizartearen babesik izan ezean.

Hizkuntza ohiturak aldatzeko bide luzean, euskararen aldeko gehiengo soziala aktibatu behar: euskararen lurralde guztietako administrazioak zein herri ekimena. Lurralde eta eremu guztietako erakundeak. Gizarte ekimeneko euskalgintzako taldeak zein bestelako esparruetakoak. Euskaldun osoak, euskaldun hartzaileak eta erdaldunak.

Malgutasunez. Herri bakoitzaren errealitatera egokituz. Tokiko eragileekin urratsak adostuz. Parte hartzaile guztiak ahaldunduz.

Euskaltzaletasunaren sua indartuz nola gure herrian, Amasa-Villabonan ala Angelun, Barkoxen zein Barakaldon, Eltziegon eta Erronkarin.

Auzolana da bide bakarra. Hizkuntza ohituren aldaketa kolektiboa izango da ala ez da izango.

Euskararen Eguneko gure konpromisoa, datozen 365 egunetan hala izan dadin lan egitea da. Auzolanean.

Euskara auzolana baita. ETA HEMEN ETA GUK EGIN EZEAN, NORK?

Pasa den ostegunean Sofia Tato billabonatarraren hilketaren berria zabaldu zenetik, pena, samin eta amorru sentimenak nagusitu ziren gure herriko jendearen artean. Berehala Sofiaren senide eta lagunei babesa, elkartasuna eta gertutasuna adierazteaz gain, hilketa matxista nazkagarri honen aurrean herri erantzun sendo bat artikulatu beharra zegoen, dudarik gabe.

Herriko Onddo Gazte Asanbladaren baitan elkartzen diren dozenaka gazte feministek hartu zuten herri erantzuna bideratzeko iniziatiba eta ostiralerako gaitzespen edo protesta mobilizazioak deitu zituzten: 18:30etan manifestazioa Malkar plazatik eta 19:00etan elkarretaratzea Errebote plazan.

Ostegunean bertan, EH Bilduko zinegotziak alkatetzarekin bildu ziren eta Villabonako udalak adostutako Adierazpen Instituzional bat kaleratzea eta ostiralerako deituta zeuden aipatutako mobilizazioekin bat egitea erabaki zen. 

Gauzak horrela, ehunka herritar batu ziren ostiral arratsaldeko mobilizazioetara eta herri mugimendu feministak, administrazio publikoek eta herritarrek bat eginda, erantzun sendo eta eredugarria eman genion oraingoan oso gertutik bizitzea egokitu zaigun erailketa matxista berri honi. Malkar plazatik abiatutako manifestazioaren pankartan "Matxismoak hiltzen gaitu, parean gaituzue!" leloa irakur zitekeen eta "gora borroka feminista!", "patriarkatuari sua!" edota "erasorik ez, erantzunik gabe!" ohiuak entzun ziren, herriko gazte feministek momentu gogor horietan sentitzen zuten amorruaren adierazgarri.

Manifestazioa plazara iritsi zenean hasi zen elkarretaratze isila. Bertan zeuden erakunde ezberdinetako hainbat politikari eta ordezkari, eta ehunka herritarrekin batera oso ozen entzuten zen isiltasun sentikor batean murgildu zen plaza.

Minutu gutxi batzuetako ixiltasuna txalo zaparrada batekin amaitu zen eta ondoren bi emakumek hartu zuten hitza mobilizazioa antolatu zuten gazte feministen ordezkari bezala, irakurketa bat partekatzeko. Besteak beste "Komunikabide batzuetan Sofia hil egin dela diote, baina hori ez da egia, hil egin dute, hil egiten gaituzte, matxismoak hiltzen gaitu!", "Indarkeria eta eraso matxistak gizarte heteropatriarkalaren ondorio latzenak besterik ez dira eta beraz, ez dira kasualitatez gertatzen" eta "nazkatuta gaude!" esan zuten. Hitzartzea bukatzean plazan bilduta zeuden herritarren aldetik txalo zaparrada handi bat jaso zuten.

EH Bildutik Amasa Villabonako herriak emandako erantzuna oso positiboki baloratzen dugu. Beste behin, billabonatarrok modu eredugarri batean, lasaitasunez baina tinko, indarkeria matxistaren aurrean inolako tolerantziarik ez dugula izango erakutsi dugu. Bestalde, gure babesa adierazi nahi diogu herriko mugimendu feministari eta zoriondu ere egin nahi ditugu indarkeria matxistaren kontrako mobilizazioak antolatzeko erakutsi duten gaitasunagatik. 

Oriamendi auzoak 60 urte bete ditu aurten eta garai ezberdinetako auzotarrek festa dotorea antolatu eta ospatu zuten pasa den maiatzaren 1ean. Oraingoan urteurren hori gogoratzeko plaka bat jarri dute auzoaren erdiguneko iturrian.

Plaka ezarri ondoren, aurkezpen ekitaldi xume bat antolatu zen pasa den larunbatean. Plaka erakutsi aurretik, Juan Ignazio Sarasola auzokideak hartu zuen hitza eta gogoan izan zuen maiatzean egindako "egun eder eta polita". Era berean, gogoan izan zituen "urte zailetan beraien familia aurrera atera zituzten gurasoak. Gure oroimena eta esker ona eskaini genion guraso haiei. Egun hura ahaztuta geratu ez dadin, erabaki zen oroigarri bat auzoaren bihotzean kokatzea. Oroigarri hori izan dadila iraganeko lekuko eta etorkizunaren izarra".

Hitzak entzun eta gero, plaka erakusteko ardura auzoko zaharrenari, Jesusa Mendizabali, eta senar-emazte zaharrenei, Teodoro Mujikari eta Teresa Goyari egokitu zitzaien. Ondoren, dantzariek agurra dantzatu, eta ekitaldia amaitzeko familia argazkia atera zuten bertaratutakoek.

ARGAZKIAK:

Bukatu dira aurtengo Villabonako festak eta mezu honen bidez Amasa Villabonako EH Bildutik egiten dugun balorazio orokorraren berri eman nahi diegu herritarrei.

Urtero bezala uztailaren amaierako egun hauetan pozak, alaitasunak eta jai giroak hartu dute Villabonako herria eta zentzu horretan orokorrean balorazio positiboa egiten dugu. Gainera, dakigunez aurtengoan ez da inolako eraso matxistarik salatu eta hori pozgarria da.

Eskerrak eman nahi dizkiegu jaietan ekimen ezberdinak antolatu dituzten herritar, eragile eta elkarte guztiei, beste behin Villabona herri bizia dela erakusteagatik eta bolondres gisa, herritik eta herriarentzat egin duten ezin ordainduzko lan izugarriagatik. Gure herrian ditugun mota guztietako elkarteetako jendeak egindako ekarpenik gabe, ez legoke Santio jairik. Beraz, eskerrik asko Oinkari dantza taldeari, Behar Zana kirol elkarteari, Zunbetz elkarteari, Santioak Kantari ekimenari, Besamotza erraldoi eta buruhandien konpartsari, Eresargi abesbatzari, Jeronimo Dultzaina taldeari, Onddo Gazte Asanbladari, Arratzain irristaketa taldeari, Loatzo musika eskolari, Denok Danena halterofilia taldeari, Futbito txapelketa antolatu dutenei, Zumba eta Cycling klaseak antolatu dituztenei, Xake joku elkarteari eta jaietan bolondres gisa (txoznan, jantokian etab.) lanean aritu diren herritar anonimo guztiei. Zorionak denei! Guztiek egindako lanari esker aurtengoan ere Santio jai dotoreak izan ditugu.

Beste alde batetik, talde politiko gisa udalaren lana baloratzea ere badagokigu, gure ustez aurtengoan jaiak ongi joan badira, aipatutako herritar, eragile eta taldeek egindako lanagatik izan da eta ez udalak egindakoagatik.

PNVren gobernuak bultzatzen dituen jaiak, ez dira ez herrikoiak eta ezta parte hartzaileak ere, eta eredu merkantilista inposatu nahi izan dute. Jaien aurretik, egitarauaren azala herritik kanpoko enpresa batek egitea erabaki zuten, beren lanak aurkeztu zituzten herritarrei "maila nahikorik ez" izatea erantzun ondoren. Jai batzordeari erabakitze ahalmena murriztu zaio, udalak egindako egitarau proposamena ia ukiezina eginez. Musika emanaldiak eta muntaketa lan guzti guztiak enpresa pribatuen bidez egin dira, herriko jendea kontratatzeari muzin eginez.

Bestalde, urtero herriko eragile batek egiten dituen jaietako zapiak boikoteatu ditu udalak, zapietatik ateratako dirua euskararen normalizazioaren aldeko mugimendura bideratuko zela jakinik ere, lehen aldiz udal gobernuak (inori jakinarazi gabe) zapiak ateratzea erabaki zuen diru publikoarekin ordaindu eta gero doan banatzeko. Gainera erraldoi eta ipotxei euskararen aldeko zapia kentzeko agindu zitzaien, mehatxuak tarteko. Ez dakigu zergatik baina portaera honekin udalak, inora ez daraman "zapien lehia" absurdo bat piztu nahi izan du.

Guzti hau gutxi balitz, Onddo Gazte Asanbladaren aurkako zentsura egin nahi izan zuen alkateak berak, gazte eguneko kontzertuen artean prestatuta zeukaten ekitaldi xumeari ahotsa kenduz. Jarrera autoritario eta zentsuratzaile hau onartezina da, soberan dago eta azalpen bat ematea eskatzen dugu.

Onddo Gazte Asanbladak uzatailaren 31an egindako protesta elkarretaratze jendetsua. Iturria: ataria.eus

Azkenik, udal gobernuak zabaldutako balantzean, alkateak jaiak politizatu nahian probokazioa eta tentsioa bilatzea leporatu dio, gutxi omen diren ez dakigu nori. Ez zaigu argi gelditu zer adierazi nahi izan duen. Alkateak "kutsu politikorik gabeko" jaiak aldarrikatzen dituenean zertaz ari da? zer eskatzen du? herri honen errealitate guztiak ahaztu eta zazpi egunez amnesia kolektibo batean murgiltzea? adibidez, dispertsio politikaren erruz herritik ehunka edo milaka kilometrora dauden bost preso daudela ahaztea? edo 2009ko uztailaren 31n presio polizialak Remi gabe utzi gintuela ere ahaztu eta omenaldirik ez egitea? hori al da eskatzen duena? Ez dugu ezer ulertzen...

Amasa Villabonan, 2017ko abuztuaren 2an.

Abenduaren 9a zita garrantzitsua izango da euskal presoen sakabanaketa behin betiko amaitzeko bidean, Frantziako Gobernuak euskal presoei aplikatzen dizkien salbuespeneko neurriak bertan behera utz ditzala eskatzeko deitu dute manifestazioa Ipar Euskal Herrian babes politiko eta sozial handia lortu duten Bakegileek, eta Hegoaldean Sare mugimendu herritarrak bat egin, eta parte hartzeko deia luzatu du. Deialdi hau Amasa Villabonan eta Aiztondo bailaran zabaltzeko asmoz, pasa den larunbat eguerdian dozenaka herritar elkartu ziren Amasako plazan eta bertan argazkia atera eta adierazpenak egin zituzten.  

Bakegileek deialdia zabaltzeko argitaratu duten karteletako bat

Benetan garrantzitsua izango da Parisera ahalik eta jende gehien joatea, Frantziar Gobernuak argi ikus dezan beraiek ere erantzunkizun handia dutela euskal presoei ezartzen zaizkien sakabanaketa eta salbuespenezko kartzela politikan.

Autobusa Aiztondo bailaratik

Aiztondo bailaratik autobus bat betetzeko erronka ezarri dute Sareko kideek eta izena emateko zerrendak jarri dituzte Villabonako Amasa kafetegian eta Iratzar,Erreka eta Iru-Aldeta tabernetan.

Abenduaren 9ra bitarte beste hainbat ekitaldi ere egingo dira gurean deialdia zabaltzeko asmoz; hasteko, azaroaren 16an, osteguna, mobilizazioaren aurkezpena egingo da 20:30ean pleno aretoan.

Amasa Villabonako EH Bilduko kideok bat egiten dugu mobilizazio deialdi honekin eta parte hartzeko deia lutzatzen diegu herritar guztiei. Bada garaia euskal presoek eta beren senide eta lagunek pairatzen dituzten salbuespenezko neurriekin eta sakabanaketa politikarekin behin betirako amaitzeko. Zentzu horretan, Ipar Euskal Herrian kolore guztietako alderdi politiko eta gizarte eragileen artean lortutako akordio zabalak eredugarriak dira, Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Zuberoako gizarte zibilak ongi ulertu du honakoa giza eskubideen afera dela eta ez aldarrikapen alderdikoi huts bat. Beraz, Ipar Euskal Herrian lortu den batasun horrek, Parisko Gobernuari edo Frantziar estatuari presioa egiteak emaitza positiboak ekar ditzakeela uste dugu, eta behingoz gai honetan historikoki Frantziak Espainiar estatuari egin dion segidismoarekin amaitzeko baliagarria izango den mobilizazio baten aurrean gaudela sinesten dugu. 

Horregatik bereziki garrantzitsua izango da datorren abenduaren 9an milaka euskal herritar elkartzea Parisen eta euskal presoen eskubideen gaia frantziar gizartearen eta agintarien agendan txertatzea. Sakabanaketarekin amaitzeko lehen urrats sendoa ematera goaz!   

1957an, gerraosteko frankismoaren lehen urte gogor haietan sortu zen Oriamendi auzoa, hasiera batean "Tercio Oriamendi" Frankoren alde borrokatu ziren rekete karlisten izena eman zitzaion auzoari, eta auzoaren arkitektura ere izaera faxistakoa da (arkitektura aldetik oso antzekoak diren auzo ugari daude espainiar estatu osoan zehar barreiatuta). Frankismoa amaitu ondoren, bizilagunen artean egindako galdeketa bat medio, izaera antidemokratikoa zuen izen hori aldatu, eta Oriamendi izenarekin geratu zen Villabonako auzo berezi hau.

1957an etxebizitza eraikinak amaitu bezain pronto, ia ehun familia jarri ziren bizitzen Oriamendi auzoan. Garai hartan herriaren erdigunean bizi zen herritarren gehiengoa. Errealitate hori ordea, aldatzen joan zen, herritar asko sortu berria zen Oriamendi auzora bizitzera etorri zelako; batzuk, ezkon berritan, eta beste asko haur txikiekin. Bizitza aurrera ateratzeko SACEM, Salbadora eta Subijana lantegietan lan egiten zuten. Beraz, Oriamendi langile klasearen auzoa izan dela esan dezakegu.

Oriamendiko urteurren jaiaren antolaketan aritu diren bizilagun batzuk

Familia handiak, etxe txikiak:
Bada 1957tik Oriamendin bizi den auzotarrik. Teodoro Mujika eta Maria Teresa Goya senar-emazteen kasua da horietako bat: “1957ko maiatzaren 19an ezkondu, eta handik hiru egunera etorri ginen Oriamendira bizitzera”. Bertan hazi eta hezi dituzte beren seme-alabak. Beste adibide bat dugu Josefa Ortizena. 10 hilabeteko alaba eta senarrarekin jarri zen bizitzen Oriamendin. 25 urtez Sacemeko bulegoak garbitzen egin zuen lan, eta bere senarrak ere 14 urte zituenetik egin du lan enpresa berean.
Familia horiek pixkanaka ugaritzen joan ziren, eta ondorioz, etxeak txiki geratu ziren. 

Langile auzoa:
Juan Ignazio Sarasola bizilagunak berezitzat du bere auzoa. Gerra osteko egoeratik ateratzeko irtenbide izan zela azaldu du. Familia ugariak ziren ia denak, eta etxeak txikiak ziren: “Nahiko meritu izan zuten guraso haiek hainbeste seme-alaba horrelako etxebizitza txikian aurrera ateratzen”.
Langile auzoko etxe horiek “Casas baratas” izenez ere ezagutzen dira. Lehenengo urtea doan eman zieten etxea Oriamendiko auzotarrei, baina urtea pasa ostean etorri ziren komeriak. Horrelaxe kontatu du Josefa Ortizek: “Urtea pasa ostean 400 pezetatik gora ordaintzen genuen hilabetean”. Hogei urtez bertan bizitzen pasa eta gero, etxea erosi zuten 67.000 pezetaren truke.

Ordutik hona giroa izugarri aldatu da Oriamendi auzoan. Lehen haurrez betetako auzoa zen, gaur egun oso ezberdin da auzoa: “Dagoeneko haurrak ez dira jaisten auzoko plazara jolastera”, azaldu du Maria Dolores Perez auzotarrak. Gaueko ordu txikiak arte ibiltzen ziren neska-mutilak kalean jolasten bulean, kaniketan nahiz futbolean, gehitu du Isidoro Gonzalezek. Eskolatik irten eta askaria hartu orduko jolasera joaten ziren gaztetxo guztiak. “Amak, haurrak..., denak gazteak ginen. Gauero ibiltzen ginen jolasean. Ederra zen hura,” gogorarazi nahi izan du Josefa Ortiz auzotarrak. Gainera, auzotar guztiak bat etorri dira elkarren artean giro oso ona zegoela esatean.

Aspaldiko Oroitzapenak:
Oriamendi auzoan hazi direnek oroitzapen oso politak dituzte beren haurtzaroaz eta gaztaroaz. Isidoro Gonzalez jaiotzez andoaindarra izan arren, 3 urterekin etorri zen Oriamendira. Bere haurtzaroko oroitzapen ugariz mintzatu da auzotarrekin izandako solasaldian: “Etxeko atari bakoitzean harrizko banku bat zegoen, eta ama asko puntua egiten egoten ziren haurrak jolasten genbiltzan bitartean”, gogoratu du. Edota euria ari bazuen txiste liburuak irakurtzen zituztela etxeko eskaileretan.
Garai hartan ere bazen barrabaskeriak egiten ibiltzen zen haurrik, adibidez, Anton Sanz. Errege kabalgata antolatu zuten, eta Sanzek antortxak eta koronak egin zituen. Gainera, etxetik hiru ohe-estalki ere hartu zituen kabalgatarako. “Kabalgatan atzera begiratu eta aita nire atzetik zetorrela ikustean korrika hasi ginen denok”, azaldu du barrezka Sanzek. Bere aita ez zen beren atzetik korrika aritzen zen bakarra. “Auzoan bizi zen basozaina, Juan Mentxaka, errosarioa entzuten egon ohi zen. Gu bere inguruan hasten ginen jolasten eta gure atzetik etortzen zen korrika, baina ez zuen sekula lortu gu harrapatzea”, gogoratu dute barreari eutsi ezinik Pello Eizmendi eta Isidoro Gonzalezek. Eizmendik Otsabitik goitiberan jaisten zirela ere gogoan du.
Urte haietan haur ugari zirela azaldu du Margari Olano auzotarrak: “Antonen eta Pelloren etxeko blokean berrogei haur bizi ziren”. Auzoak herriari aberastasun handia ekarri diolakoan dago Arantxa Lopez; Villabonaren zabaltze prozesuan lagungarri izan delako.

OSPAKIZUNA MAIATZAREN 1EAN:
Lauzpabost urte dira antolatzaileei ospakizunaren ideia bururatu zitzaiela, izan ere 50. urteurrenean ez baitzuten ospakizunik egin. Hilabeteetako antolaketa lana amaitzera doa, ospakizuna hastearekin batera. Maiatzaren 1ean, hain zuzen.

Gipuzkoako Foru Aldundiak "Tolosa, N1, Buruntzaldea eta Donostia bidaiarien garraio erregular zerbitzu publikoari dagokion kontzesioa" egiteko aurreproiektua aurkeztu zuen irailean. Bertan autobus zerbitzuen murrizketa ugari jasotzen dira eta EH Bilduko kideok aurreproiektu erabat onartezina dela pentsatzen dugu. Zentzu horretan, Amasa Villabonako udalak autobusaren erabiltzaileak diren herritarren interesen defentsan jardutea, aurreproiektu hau publikoki baztertzea eta Foru Aldundiari geldiarazteko eskaera egitea garrantzitsua dela uste dugu.

Horregatik, Amasa Villabonako EH Bilduk ondoren irakur dezakezuen mozioa aurkeztu zuen pasa den astelehenean egin zen udaleko osoko bilkuran:

Mozio proposamena Tolosa, N1, Buruntzaldea eta Donostia bidaiarien garraio erregular zerbitzu publikoari buruzkoa, Amasa Villabonako udaleko osoko bilkuran eztabaidatu eta bozkatu dadin.

ZIOA eta/edo AURREKARIAK

Foru Aldundiak 2017ko irailaren 7an argitaratu zuen Gipuzkoako Adizkiri ofizialean Tolosa, N1, Buruntzaldea eta Donostia bidaiarien garraio erregular zerbitzu publikoari dagokion kontzesioa egiteko aurreproiektua.

Hurrengo asteetan, aurkeztu diren milaka alegazioak erantzun beharko ditu Foru Aldundiak behin betiko onarpena eman baino lehen.

Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean, 2017ko irailaren 7an, bidaiarien garraio erregular iraunkorreko zerbi¬tzu publikoa (Tolosa, N-I, Burun¬tzal¬dea eta Donostiako loturak izenekoa) argitaratu zuen Aldundiak.

Agerikoa da zerbitzu honen esleipena ez dela egin herritarrei zor diogun errespetua kontuan edukita, eta ez dela konpontzen zuzenketa batzuen onarpenarekin. Kontzesioa berriro atera behar dela ondorioztatzen dugu, aldez aurretik eragileen iritziak kontuan edukita. Hau da, udalerriei, sindikatuei eta erabiltzaileak diren herritarrei entzunda.

Foru Aldundiak ez ditu kontuan hartu herritarrek 2013an egin zituzten ekarpenak. Beraz, onespena ez da oinarritu ez herritarren ekarpenetan eta ezta udalerrietako agintarien iritzietan ere. Gainera, Aldundiak aurreproiektua behin betiko onartuko balu, egungo garraio-zerbitzuak murrizketa nabarmena jasango luke. Zer esanik ez 2015eko ekainean lizitazioan jarritako egitasmoarekin alderatzen badugu.

Amasa Villabonako kasuan, Donostia - Tolosa - Donostia autobus zerbitzuan, astelehenetik ostiralera herrietatik (Andoain eta Lasartetik batez ere) igarotzen diren autobusen erdiak ezabatuko dira, hau da, %50eko murrizketa izango da. Gainera murrizketak askoz ere zabalagoak dira Buruntzaldea eskualdeko herrietan, hala nola, Hernani, Usurbil, Lasarte edota Andoainen. Murrizketa hauek guztiz onartezinak direla deritzogu.

MOZIOA

Amasa Villabonako udalak Foru Aldundiari eskatzen dio ez dezala onartu, behin betiko izaeraz, bidaiarien garraio erregular iraunkorreko zerbi¬tzu publikoaren (Tolosa, N-I, Buruntzaldea eta Donostiako loturak izenekoa) aurreproiektu murriztaile hau.

Amasa Villabonako udalak gai hau landuko duen mahai iraunkor bat sortu dezala eskatzen dio Foru Aldundiari. Mahai horretan eragindako udalen, sindikatuen eta erabiltzaileen parte hartzea bermatuko da eta helburu nagusia aurreproiektu egokiago bat adostu eta onartzea izango da.

 EH BILDU AMASA VILLABONA

Asteleheneko osoko bilkuran, Xabat Laborde EH Bilduko zinegotziak aurkeztu zuen EH Bilduren mozio hau eta Villabonako udalak autobusen murrizketen aurrean erantzun sendo bat ematea defendatu zuen. Zentzu horretan, udalak alegazioak aurkezteaz gain, mozio honen bidez Udalbatzaren (udaleko organo gorenaren) iritzia argi adieraztea garrantzitsua zela aldarrikatu zuen. "Udalak argi eta garbi adierazi behar dio Foru Aldundiari, murrizketaz jositako aurreproiektu hau onartezina dela, bertan behera uztea eskatzen dugula, eta murrizketarik gabeko aurreproiektu berri bat osatu behar dela, udalen, sindikatuen eta autobus erabiltzaileen artean hitz egin eta adostuta".

Udal gobernueran izenean, Eneko Urdangarin jeltzaleak hartu zuen hitza eta udalak aurreproiektuari egindako alegazioa defendatu zuen, alderdikeriak alde batera utzi eta herritarren interesak defendatzen dituztela esanez. Villabonako PNVren ustez, murrizketen aurka EH Bilduk aurkeztutako mozioak ez du inolako ibilbiderik eta ondorioz, kontrako bozka ematea erabaki zutela azaldu zuen Urdangarinek.

Ondorioz, EH Bilduk aurkeztutako mozioa ez zen onartua izan, aldeko 6 bozka (EH Bilduren 6 zinegotziena) eta kontrako 7 (PNVko 6 eta PSEko bat) izan baitzituen. PSEko ordezkaria den Arija andreak ez zuen azalpen garbirik eman, autobusa asko erabiltzen duela eta berari zuzenean eragiten diola esatera mugatu zen, autobus zerbitzuetako murrizketa latz hauek mahai gainean jarri dituena PSEko mugikortasun kontseilaria dela ahaztuta.

Amasa Villabonako EH Bildutik, ez dugu PNVren udal gobernueren jarrera ulertzen. Udalaren izenean aurreproiektuari egindako alegazioan murrizketak ezabatzea eskatzen dute, eta aldi berean gauza bera aldarrikatzen duen mozio baten kontra bozkatzen dute plenoan. Gure ustez honako honek inkoerentzia handia isladatzen du. EH Bildutik udalak aurkeztutako alegazioak babesten ditugula adierazi genuen, murrizketen kontrako jarreran herriko bi alderdi nagusiak ados egotea balorean jarriz, baina badirudi jeltzaleek ez dutela berdin pentsatzen. Gure ustez, udal gobernuko jeltzaleei ezerosoa egiten zaie EH Bilduren edozein iniziatibari babesa ematea eta hori da beren ezezko botoaren arrazoi nagusia. Baina ezezko boto horrekin, Amasa Villabonako udalbatza autobus zerbitzuaren murrizketen kontra posizionatzea galarazi dute, hori da lortu dutena. Gure ustez penagarria da herritar askori kaltea eragingo dion zerbaiten aurrean, PNVren erreparo alderdikoiengatik, udalbatzak mozio hau onartu ez izana. 

Amasa Villabonako EH Bilduk funtsezko zerbitzu publiko honetan Gipuzkoako Foru Aldundiak egin nahi dituen murrizketak salatzeko kanpaina publiko bat abiatu du eta datozen asteetan ekimenak egingo ditu murrizketen aurka. Honi begira, honako kartel informatzailea argitaratu eta herriko autobus geltokietan pegatu dute EH Bilduko kideek:

Amasa Villabonako EH Bildu koalizioak hitzaldi berezia antolatu du datorren apirilaren 7an 19:00etan Villabonako Gurea zineman:
Arnaldo Otegi EH Bilduko bozeramailea eta Sortu alderdiko idazkari nagusia izango da hitzaldia eskeiniko duena eta Kataluinako prozesu independentista eta Euskal Herriak gaur egun bizi duen egoera izango dira hitzaldian jorratuko diren gai nagusiak. Hitzaldiaren izenburua, "Catalunya independentziaruntz, Euskal Herrian zer?" izango da.

Arantxi Padilla kazetari billabonatarra izango da hitzaldiaren moderatzaile lanak egingo dituena, Arnaldo Otegiri gai ezberdinak mahai gainean jarri eta hainbat galdera luzatuko dizkiolarik. Bestalde, Amasa Villabonako EH Bilduk martxan jarritako mugikorrerako aplikaziotik, Arnaldo Otegiri galderak luzatzeko aukera egongo da. 
Hitzaldi hau Euskal Herriak une bereziak bizi dituen garaietan izango da, zehazki apirilaren 8an Baionan ETAren behin betiko armagabetzea egikarituko den egun historikoaren bezperan.

Hitzaldia herritar guztiei irekia da eta sarrera doakoa izango da. EH Bildutik herritarrei hitzaldi honetara gerturatzeko deia luzatzen dizuegu.

Amasa Villabonako EH Bilduk argitaratutako hitzaldiko kartela

Erraustegia gelditzeagatik auzitara eraman nahi ditu PNV-PSEk kontrolatutako egungo Gipuzkoako Hondakinen Kontsortzioak, aurreko legegintzaldian hondakinen kudeaketan ardura nagusia izan zuten ordezkari politikoak; GHK-ko lehendakari ohi Ainhoa Intxaurrandieta eta 2011-15 legegintzaldiko Gipuzkoako Foru Aldundiko ingurumen diputatu Iñaki Errazkin. GHK-ko arduradunek haien aurkako salaketa jarriko zutela iragarri zuten duela astebete. Erraustegia eraikitzeko kontratua eten eta enpresa eraikitzaileei kalteordainetan emandako dirua itzultzea eskatzen diete.

Egoera honen aurrean, babes zabala jasotzen ari dira Intxaurrandieta eta Errazkin eta aurreko legealdian EH Bilduko eta Gipuzkoako Aldundiko Diputatu Kontseiluko kide izandakoek prentsaurreko baten bidez adierazi diete beren babesa. Guztiek Intxaurrandieta eta Errazkinen aurka GHK-k abiatzekoak dituen ekimen juridikoak gogor salatu eta babes osoa adierazi zieten Intxaurrandieta eta Errazkini.

Aurreko legealdian Gipuzkoako Foru Aldundian jardun zuten EH Bilduko kudeen agerraldia

EH Bilduko kideek harrotasuna adierazi zuten hondakinen kudeaketan egindako lanagatik eta bere momentuan hartutako erabakiengatik eta emandako urratsengatik. “Mandatu argia eman zitzaigun: erraustegia geldiaraztea, eta zaborrak kudeatzeko alternatiba bat aurkeztea”, zioen Ahaldun Nagusi ohi Martin Garitanok. Ekimen juridiko hauekin PNV eta PSOEk aukera politiko bati bidea ixteko nahia eta beren hitza betez erraustegia geldiarazi zutenen kontrako mendeku gosea baino ez dutela gaineratu zuten.

Erraustegiaren Aurkako Mugimendua: “Herritarren hautua bete zenuten”

Auzitara eraman asmo ditutzen ordezkari politikoei elkartasuna adierazi die Erraustegiaren Aurkako Mugimenduak. “Lerro hauek baliatu nahi ditugu mugimenduaren babesa, maitasuna eta sustengua adierazteko Ainhoa Intxaurrandietari eta Iñaki Errazkini. Herritarren hautua bete zenuten, erabaki zuzena hartu zenuten eta gainera adostutako indemnizazioak ordaindu ziren, legeak eskatzen zuen bezela. Lurraldeari dirutza aurreztu zenioten gaindimentsionatuta zegoen proiektua atzera botaz, osasuna bermatu zenuten, eskerrak ematen dizkizuegu horregatik”.

Gertaera hau tarteko, “herritarrak deitzen ditugu indar eta adore haundiagoz II. Barraskilo Operazioan parte hartzera, baita etorkizunean etorriko diren mobilizazioetan ere”. Urriaren 26rako 2. Barraskilo Operazioa deitu dute. 18:00etan Belartzatik, Decathloneko errotondatik abiatuko den autokarana ekimena.

Kudeaketa zuzena eta gardena egin zuten

Gure ustez, GHK-k astelehenean hartutako erabakiarekin PNV eta PSE alderdiek zuzentzen duten foru gobernuak bide oso larria hartu du, gehiengo demokratikoetan oinarritzen diren erabakiak errespetatu ez dituelako eta konfrontazioaren bidean sakontzen ari delako.

Horren aurrean, akordioa eta elkarrizketaren alde egitea eskatzen dugu, aurreko legealdian erraustegia gelditzea erabaki zuten agintariei babes eta elkartasun osoa adieraztearekin batera.

Kudeaketa zuzena eta gardena egin zuten, herri mandatua betez, gipuzkoarren osasunaren eta interes publikoaren defentsan. Legitimitate demokratiko osoarekin eta legea %100 betez. Horregatik, EH Bilduren babes osoa dute, egindako lana ondo egin zutelako, arduraz, gardentasunez, legitimitate osoarekin eta legearen barruan.

Eta gainera dirua aurreztea lortu zen orduan. Horregatik salaketak ez du oinarririk. PNV-PSOE Mendeku politikoa eta interes elektorala bilatzen ari dira. Erakunde publikoak herritarren eskubideak eta interesak defendatzeko daude eta horixe egin zuten Errazkin eta Intxaurrandietak, momentu hartan zituzten ardura instituzionaletatik. Agintariak gehiengoak eta gutxiengoak errespetatu eta defendatzeko daude eta ez euren karguak bestelako helburuetarako erabiltzeko.

Pasa den igandekoa egun haundia izan zen, ahaztuko ez dugun egun historiko horietakoa.
1.452 herritarrek parte hartu zuten Gure Esku Dago eta Tolosaldeko Giltzarriak antolatutako galdeketan. "Nahi al duzu euskal estatu burujabe bateko herritarra izan?" izan zen herritarrei luzatu zitzaien galdera eta hauek izan ziren Amasa Villabonako emaitzak: BAI: 1.401. EZ: 28. ZURI: 19. BALIOGABEAK: 3.
EH Bildutik herritarrak zoriondu nahi ditugu ariketa demokratiko zoragarri hau posible egiteagatik eta bereziki Gure Esku Dagon eta Tolosaldeko Giltzarrian bolondres gisa aritu diren guztiek egindako lana esketu nahi dugu. Mila esker denoi!
Hemen ez da ezer amaitzen, erabakitzeko eskubidea lortzeko lanean jarraitu beharra dago, animo eta aurrera!!!

Pasa den asteartean, Amasa Villabonako EH Bilduren deialdiari erantzunez, 100 herritar inguru mobilizatu ziren Villabonako kaleetan "Katalunia beti aurrera! Sànchez eta Cuixart askatu!" lelopean. Ibilbidean zehar "errepresiorik ez", "Katalunia aurrera" edota "Jordiak askatu" oihuak bota zituzten manifestariek. 

Astelehen iluntzean Jordi Sánchez eta Jordi Cuixart, ANC (Kataluniako biltzar nazionala) eta Omnium Cultural (independentziaren aldeko gizarte mugimendua) erakundeetako buruzagien kontrako baldintzarik gabeko kartzelaratzea ezarri zuen espainiar Auzitegi Nazionaleko Lamela epaileak. Berehala protesta deialdiak antolatu ziren hurrengo egunerako eta Amasa Villabonako EH Bilduko kideok mobilizazioa deitzea erabaki genuen. Sánchez eta Cuixart-ek zuzendutako erakunde independentistek sekulako mobilizazio ahalmena erakutsi dute azken urteetan (Diada egunetako manifestazio erraldoiak adibide garbia dira) eta beti modu baketsu eta zibikoan egin dituzte beren aldarrikapen ekimenak. Horregatik sartu dituzte preso, beraiek eta beren erakundeak osatzen dituzten milaka militante eta kideen lanak, min handia ematen diolako espainiar estatu antidemokratiko eta autoritarioari. Argi dago beraz, Sànchez eta Cuixart preso politikoak direla.

Mobilizazioa Malkar plazatik abiatu zen eta Berdura plazan amaitu.

Estatuak errepresio basatiaren bidea aukeratu du kataluniar herriaren gehiengoa eta demokratikoki aukeratutako Generalitat-a zapaltzeko. Bide errepresibo horretan berdin zaie ze tresna erabili, polizia eta guardia zibila baketsuki mobilizatzen den jendea egurtzeko eta epaitegiak (euskaldunok oso ondo ezagutzen dugun Auzitegi Nazionala) politika egiten ari diren pertsonak zigortu eta kartzelaratzeko.

Honen aurrean Euskal Herrian ere elkartasun mobilizazioak beharrezkoak direla pentsatzen dugu, kataluniar herriari babesa erakusteko eta estatuaren errepresioaren aurrean gure samina eta amorrua adierazteko. Ez hori bakarrik, kataluniako prozesu independentista demokratikoa babesteaz gain, Euskal Herrian ere espainiar estatuari bigarren frente subiranista zabaltzea da gure apustua. Zentzu horretan erabakitzeko eskubidearen aldeko indar sozial, sindikal eta politiko ezberdinen artean hitz egiten hasteko eta gure eskubide demokratikoak lortzeko bide orri bat adosteko urratsak ematea ezinbestekoa da, EH Bilduk lehentasuna ematen dio bide hori egiten hasteari. 

Pasa den larunbat eguerdian Villabonako Amalurra plazan, gure herrian ez-ohikoa den argazki esanguratsua ateratzea lortu zuen Tolosaldeko Giltzarriak. 1979. urteko legealditik gaur egun arte, udalean zinegotzi edo alkate izandako alderdi ezberdinetako herritarrak bat egin zuten martxoaren 19ko galdeketarekin eta parte hartzeko deia luzatu zuten.

EAJ-PNV, Herri Batasuna, Euskadiko Ezkerra, Eusko Alkartasuna, Bidean, EAE-ANV eta EH Bilduko Villabonako udaleko hautetsi ohiak izan ziren argazkian, denak batera, irrifartsu eta erabakitzeko eskubidearen aldeko ekimen honen alde guztiz konbentzituta.

EH Bildutik oso positiboki baloratzen dugu ideologia, pentsakera eta alderdi politiko ezberdinetako herritar hauek elkartu izana eta martxoaren 19ko herri galdeketan parte hartzea sustatzeko eman duten urratsa. Hori da bidea, finean galdeketa honen bidez, independentzia edo burujabetza defendatzetik aratago, demokrazia eta herritarren ahalduntzea aldarrikatuko dira eta helburu horien aldeko batasuna behar beharrezkoa dela pentsatzen dugu.    

Mugikortasun Iraunkorraren Astea zela eta, Eguzki talde ekologistak joan den hilean salatu zuen Irun eta Brinkola bitarteko tren-zerbitzua gero eta kaxkarragoa zela. Horren adibide garbia da Renfe-k azkenaldian behin eta berriz tren-zerbitzuak murriztu izana. Gainera zerbitzu murrizketa horiek sarritan erabiltzaileei aldez aurretik abisatu gabe egin  dituzte eta ondoren Renfe-ko arduradunek ez dute inolako azalpenik eman nahi izan.

Joan den larunbatean argitaratu zen informazio batean, Renfeko langileek salaketa hori baieztatu zuten. Egun berean zazpi tren-zerbitzu murriztera ere iritsi direla nabarmendu zuten, zergatik eta nahikoa makinistarik ez dagoelako. Informazio horretan bertan, Renfeko Euskadiko Aldiriko Gerentziak “desajuste” batzuk izan direla aitortu zuen, baina zera segurtatzen zuen: Enpresa Komitearekin adostasunera iritsi ondoren egin zirela murrizketak eta ez zela berriro gertatuko.

Bada, urriaren 9an (astelehena) adierazpen horiek argitaratu eta lehen lanegunean, Renfek bost tren-zebitzu murriztu zituen. Hona hemen Groseko geltokian ikus zitekeen oharra:

Gauzak horrela, nola sinetsi Renfe-ko Gerentziari esaten duenean ez duela aukera aprobetxatuko hainbat zerbitzu behin betiko ezabatzeko?

Urteak daramatza Renfek segurtasun eta irisgarritasun alorretan, europar arauei eta Arartekoaren salaketei kasu zipitzik ere ez egiten. Orain, tren-zerbitzuak murriztea baino ez genuen falta.

Eguzki talde ekologistak bere salaketa berresten du: hemen etengabe ari dira famatzen AHTak (edo Metroak) egingo omen dituen milagroak, etengabe ari dira aldarrikatzen garraio publiko iraunkorrean mugitu beharra dugula, baina, praktikan, inbertsioak hutsaren hurrengoak dira herritar gehienek egunero erabiltzen duten trenean. Kontua ez da zerbitzua hobetzeko nahiko inbertsiorik ez dela egiten, baizik eta askotan zerbitzua bere horretan mantentzeko adina inbertsiorik ere ez dagoela.

Amasa Villabonako EH Bilduk bat egiten du Eguzki-k egindako irakurketarekin eta Renfe egiten ari den zerbitzu murrizketa onartezina dela salatzen dugu. Renfeko arduradunei, aldirietako tren zerbitzuetan inolako murrizketarik ez egitea exijitzen diegu eta Eusko Jaurlaritzako edota Gipuzkoako Foru Aldundiko arduradun politikoei, gai honi arreta jartzea eta beste alde batera ez begiratzea eskatzen diegu. Makinista nahikorik ez izatea ez da aitzaikia nahikoa horrelako murrizketak egiteko eta treneko erabiltzaileei zerbitzuan ezarritako aldaketak aurretik ez jakinaraztea lotsagarria iruditzen zaigu. Badakigu Renfe-ren portaera honek herriko jende ugariri kalteak eragin dizkiola (lanera berandu iristea...) eta gure elkartasuna adierazi nahi diegu enpresaren murrizketek eta informazio faltak kaltetu dituen pertsona guztiei.  

Renfeko aldiriko tren zerbitzua oso garrantzitsua dela pentsatzen dugu eta ez dugu inolaz ere murrizketarik onartuko egunero Amasa Villabonako herritar ugarik erabiltzen duen funtsezko zerbitzu publiko honetan.

GuraSOSek deituta milaka pertsonak manifestazioa egin zuten igande eguerdian Donostiako kaleetan. Zubietako erraustegiaren gatazkari irtenbide adostu bat topatzeko eskatu dute.

“Elkarrekin gehiago gara. Adostasuna besterik ez! Sin conflicto. La solución es el acuerdo” lemapean, 10.000 pertsona baino gehiago bildu dira eta manifestazioa historikotzat jo dute.

Antolatzaileak oroitarazi dute lanen inguruko azken erabakia Gipuzkoako Aldundiak duen arren, legea, eta batez ere, herritarren nahia errespetatu behar dutela. GuraSOS plataformako kide Joseba Belaustegik irtenbidearen aldeko deia egin dio aldundiari: “Irtenbide hori adostua, kontsentsuzkoa eta iraunkorra izan dadin eskatzen dugu. Eta batez ere, urte asko irauten ari den eta gizartea bereizten hari den gatazkari irtenbidea ematea”.

Donostiako Bulebarra jendez gainezka GuraSOSen manifestazioaren amaieran

Manifestazio amaieran, GuraSOSeko lehendakari Joxe Mari Izetak aldarrikatu du Gipuzkoako etorkizunari buruz erabakitzeko eskubidea dutela, eta aldundiari galdera zuzena bota dio: “Zergatik ez duzue martxan jarri parte-hartze prozesua?”.

Bestalde, aldundiari ohartarazi diote Europar Batasuneko legediaren arabera sei urtetik behin berritu behar dela hondakinen inguruko legedia, eta arlo horretan Gipuzkoan "berandu" dabiltzala.

Amasa Villabonako EH Bildutik bat egiten dugu GuraSOS plataformak eta milaka gipuzkoarrek kalean egin dituzten aldarrikapen eta eskaerekin eta Gipuzkoako Foru Aldundiari Zubietako erraustegiaren lanak geldiaraztea eskatzen diogu. Bada garaia honakinen kudeaketa publikoaren afera iskanbila politiko-mediatikotik ateratzeko eta gaia behar bezala objetiboki aztertuz, erabakiak modu adostu eta garden baten bidez hartzeko. GuraSOSek aldarrikatzen duen herritarren parte hartzea ezinbestekoa dela uste dugu eta Donostiko manifestazio jendetsuak zer pentsa eman beharko lieke kosta hala kosta erraustegia eraiki nahian dabiltzan EAJ eta PSEko ordezkari politikoei. Oso argi geratzen ari da EAJ eta PSEk politika egiteko duten moduan herritarren parte hartzeak ez duela lekurik, soilik interesatzen zaienean eta euren helburu politikoak lortzeko baliagarria zaienean aldarrikatzen dute herritarren hitza.

EH Bildutik erraustegiaren inposaketaren aurkako lanean sakontzeko deia egin nahi diogu Gipuzkoako gizarteari, oraindik garaiz gaude gure seme alaben osasunarentzat eta ingurumenarentzat kaltegarria eta ekonomikoki gipuzkoarrontzat hipoteka galanta izango den azpiegitura hau gelditzeko.

Gipuzkoako Minbiziaren Aurkako Elkarteak eta Aiztondoko udalek elkarlanean ekimen ugari antolatu ditute Minbiziaren aurkako martxaren baitan; Hitzaldiak, gastronomiari buruzko saioak, tailerrak... Pasa den larunbat goizean eman zitzaion amaiera martxa honi, Zizurkil eta Villabona artean garatu zen kalejira eta ekitaldiarekin. Aiztondoko herrietatik abiatu ziren ibilaldiek bat egin zuten Zizurkilen eta ondoren Villabonako Errebote plazan ekitaldia egin zen. Bertan Zarauzko herriari hurrengo urterako testigua pasatu zitzaion, 2018ko "martxan" ekimena bertan antolatu dezaten.

Zizurkil eta Villabona arteko kalejira "berdea"

Goizean Pedro Mari Otaño ikastetxean 8 urtetik gorako umeentzat kirol ekintzak izan ziren eta ondoren Larraul, Asteasu, Alkiza, Zizurkil Gora eta Adunatik abiatutako ibilaldiek bat egin zuten Joxe Arregi plazan. Handik Zizurkil eta Villabonako buruhandi eta erraldoiekin batera Villabonako Errebote plazarako bidea egin zen kalejiran. Ekitaldiaren ostean, zumba saioa izan zen plazan bertan eta spinning saioa Olaederra kiroldegian. Gainera, Topic-ek txotxongilo tailerra eskaini zien bertaratu ziren haurrei.

Zizurkilgo Joxe Arregi plazan ateratako familia-argazkia

Urtarrilaren 27an Nazi-faxistek eragindako biktimak gogoratzeko nazioarteko eguna da eta mundu osoan zehar Naziek egindako genozidio krudelaren miloika biktimak gogoratzeko ekitaldi eta ekimenak egiten dira.

Herritar askok ez badaki ere, Amasa Villabonan ere badira holokaustoaren biktimak, zehazki Mauthausen kontzentrazio eta sarraski eremuan egondako Adolfo Lozano eta Alberto Beaufourt. Adolfo Lozano Mauthausenen bertan hil zuten eta Alberto Beaufourt-ek berriz, bizirik irtetea lortu zuen.

2015eko abenduan, La Ilusión eta Aritza memoria historikoa lantzen duten elkarteetako lagunek elkarlanean antolatutako ekitaldi hunkigarri batekin batera, oroimen plaka bana jarri zituzten Kale Nagusian dauden bi biktima hauen jaiotetxeen aurrean, lurzoruan. 

Amasa Villabonako EH Bilduk lore eskaintza egin die gaur nazi-faxismoaren bi biktima billabonatarrei, eta ekimen xume honekin, pasa den mendean fanatismo faxistak eragindako sarraski eta genozidio izugarriaren memoria presente edukitzeak duen garrantzia azpimarratu nahi du EH Bilduk. Ez dugu hau inoiz ahaztu behar, bestela historia berriz errepikatzeko arriskua baitago. Oso arduratuta bizi dugu gaur egun Europan eta Estatu Batuetan gertatzen ari den intolerantziaren, arrazismoaren eta ultra-eskuinaren igoera, eta uste dugu gaitz hau historiara begiratuta sendatzen dela. Guk gure herrian faxismoa pairatu behar izan dugu 40 urte luzez iraun zuen Francoren diktadurapean eta ez dugu ahazten, era berean eta horregatik, gure izaera antifaxistan eta antiarrazistan berresten gara. Faxismorik inoiz gehiago ez!   

ARGAZKIAK: