Adolfo Lozano Olazabal da bera eta bere bizilekua zen Kale Nagusiko etxearen atarian azken urteetan lore eskaintza egin izan du Amasa-Billabonako EH Bilduk urtarrilaren 27an, nazi-faxistek eragindako holokaustoaren biktimak gogoratzeko nazioarteko egunean.

Frankismoak datuak ezkutatu zituen eta berandu badator ere, azkenean Estatuko Aldizkari Ofizialak orain arte errekonozimendu ofizialik ez zuten 4.427 herritarren izen-abizenak argitaratu ditu, tartean Bigarren Mundu gerran Alemaniako Mathausen-Gusen errefuxiatu eremuetan 1941 eta 1945 urteen artean hildako 89 euskal herritarrenak. Esan bezala, oraindik ez zuten aitortza ofizialik eta Espainiako gobernu "demokratiko" ezberdinei kosta zaie ederki urrats hau ematera iristea. Adolfo Lozano Olazabal billabonatarra Gusen-eko eremuan hil zen, 44 urterekin, 1941eko azaroaren 7an.

Kontuan eduki behar da zerrendako ia pertsona guztiak 1936ko gerran frantziar estatuko muga zeharkatu zuten bando errepublikazaleko kideak zirela. Amasa-Billabonako Aritza kultur elkarteak Adolfo Lozano errepublikazalearen inguruko ikerketa egina du eta 2016ko martxoan Mathausen-Gusen errefuxiatu eremua bisitatu zuten elkarteko kideek; hona hemen, bisita eta gero, Esti Amenabarro eta Nora Urbizu Aritza elkarteko kideek eginiko kronikaren enlazea http://www.amasavillabonaoroitzen.net/WEB/es/articulos/185-aritza-kultur-elkartea-mauthausenen-izan-da